Аудиторский отчет

3.5.2
 
Захираларни гуруҳлаш ва таснифлаш
 
Захираларни умумий қабул қилинган гуруҳлаш қуйидаги гуруҳларда ифодаланади: товарлар, 
ҳом ашёлар, материаллар, тугалланмаган ишлаб чиқариш ва тайёр маҳсулотлар. 
Хизмат кўрсатувчи ташкилотнинг захиралари давом этаётган ишлар таркибида бўлиши 
мумкин. 
Ҳисобот даврида харажат деб тан олинган захиралар қиймати кўпинча сотиш 
харажатларининг қиймати бўлиб, аввалроқ захираларни баҳолашда инобатга олинган 
қийматлар ва эндиликда эса сотувга чиқариб юборилган захиралар қийматидан иборат, 
шунингдек, тақсимланмаган устама ишлаб чиқариш харажатлари ва ортиқча ишлаб чиқариш 
харажатларидан иборат. 
3.5.3
 
Соф сотиш қиймати 
Захиралар шикастланган, тўлиқ ёки қисман эскирган, ёки унинг сотиш нархи пасайган бўлса, 
уларнинг таннархини қоплаб бўлмайди. Шунингдек, ишлаб чиқаришни якунлаш учун 
ҳисобланган сарфлар ёки сотиш учун ҳисобланган сарфлар ошган тақдирда, захираларнинг 
таннархини қоплаб бўлмайди. 
1-вариант: Индивидуал бирлик таннархи бўйича. 
2-вариант: ФИФО бўйича («биринчи кирим – биринчи чиқим»). 
3-вариант: Ўртача тортилган қийматни ҳисоблаш бўйича. 
БҲХС 2.23-27 
3.5.4
 
Етказиб бериш шартларига асосан ҳисобда захираларни тан олиш 
Мулкчиликни ўтказиш вақти тузилган шартнома шартларига мувофиқ белгиланади. Агар 
шартномада бошқача қоида назарда тутилмаган бўлса, импорт операциялари бўйича 
мулкчилик ҳуқуқларининг ўтказилиши «Инкотермс» савдо шартлари халқаро қоидаларига 
мувофиқ аниқланган рискларни ўтказиш вақтида тан олинади. 
3.5.5
 
Захираларнинг ички ҳаракатини ҳисобга олиш 
Захираларнинг ички ҳаракатида барча захиралар битта юридик шахс доирасида 
ҳаракатланади. Масалан, бўлинманинг ичида бир моддий жавобгар шахсдан бошқасига 
ўтказиш; бир бўлинма ёки филиалдан бошқасига ўтказиш; захиралар тоифасини ўзгартириш. 

---

АБС Ташкилоти Ҳисоб сиёсати 
Страница 19 из 46 
Бир юридик шахс ичида захиралар ҳаракатининг операциялари (хом ашё ва материаллар, 
қайта сотиш учун товарлар)нинг акс эттирилиши захираларнинг аналитик ҳисоби 
счётларининг ёзувлари орқали амалга оширилади.