Atv baholash

Analog-obyektlar to‘g‘risida ma’lumot

Ko‘rsatkichlar	1-analog	2-analog	3-analog
Ma’lumot manbai	www.olx.uz	www.olx.uz	www.olx.uz
Rusumi	Yuklagich LW300FN	Yuklagich LW300FN	Yuklagich LW300FN
Joylashgan joyi	Navoiy v.	Navoiy v.	Navoiy v.
Ishlab chiqarilgan yili	2020	2019	2019
Texnik holati	Juda yaxshi	Juda yaxshi	Juda yaxshi
Qo‘shimcha butlanish	Mavjud emas	Mavjud emas	Mavjud emas
Yoqilg‘i turi	Dizel	Dizel	Dizel
Sotuvga qo‘yilgan sana	24.02.2022	17.02.2022	01.03.2022
Sotish taklif qilingan yoki sotilgan sanadagi 1 AQSH dollarining so‘mga nisbatan kursi O‘zR MB stavkasi	10840,28	10845,08	10872,41
Taklif narx, AQSH dollari	33500	33000	31500
Taklif narx, so‘m	363 149 380	357 887 640	342 480 915

Mavjud axborotlardan foydalangan xolda qiyosiy yondashuvning sotishlarni to‘g‘ridan-to‘g‘ri qiyoslash usulini qo‘llab, baholash obyektining qiymati hisoblanadi:

3.8-jadval
Qiyosiy yondashuv asosida qurilish mashinasini baholash

Ko‘rsatkichlar	Baholash obyekti	Taqqoslash obyektlari (analoglar)
		1-analog	2-analog	3-analog
Rusumi	Yuklagich LW300FN	Yuklagich LW300FN	Yuklagich LW300FN	Yuklagich LW300FN
Ma’lumot manbai		www.olx.uz	www.olx.uz	www.olx.uz
Sotuvga qo‘yilgan sana	01.03.2022	24.02.2022	17.02.2022	01.03.2022
Sotish taklif qilingan yoki sotilgan sanadagi 1 AQSH dollarining so‘mga nisbatan kursi O‘zR MB stavkasi	10872,41	10840,28	10845,08	10872,41
Sotuvga qo‘yilgan qiymat, AQSH dollari		33500	33000	31500
Sotuvga qo‘yilgan qiymat, so‘m		363 149 380	357 887 640	342 480 915
Savdolashish natijasida kelishishga tuzatish koeffitsiyenti		0,95	0,95	0,95
Tuzatish kiritilgan narx, so‘m		344 991 911	339 993 258	325 356 869
Sotuvga qo‘yilgan sana	01.03.2022	24.02.2022	17.02.2022	01.03.2022
Tuzatish koeffitsiyenti		1	1	1
Tuzatish kiritilgan narx, so‘m		344 991 911	339 993 258	325 356 869
Transport xarajatlari, so‘m		-	-	-
Tuzatish kiritilgan narx, so‘m		344 991 911	339 993 258	325 356 869
Sotilish sharti		Bozor sharti	Bozor sharti	Bozor sharti
Tuzatish koeffitsiyenti		1	1	1
Tuzatish kiritilgan narx, so‘m		344 991 911	339 993 258	325 356 869
Moliyalashtirish sharti		Oldindan to‘lov	Oldindan to‘lov	Oldindan to‘lov
Tuzatish koeffitsiyenti		1	1	1
Tuzatish kiritilgan narx, so‘m		344 991 911	339 993 258	325 356 869
Mulkiy huquqlar		To‘liq	To‘liq	To‘liq
Tuzatish koeffitsiyenti		1	1	1
Tuzatish kiritilgan narx, so‘m		344 991 911	339 993 258	325 356 869
Qo‘shimcha butlanish		Mavjud emas	Mavjud emas	Mavjud emas
Tuzatish koeffitsiyenti		1	1	1
Tuzatish kiritilgan narx, so‘m		344 991 911	339 993 258	325 356 869
Ishlab chiqarilgan yili	2019	2020	2019	2019
Ishlab chiqarilgan yiliga tuzatish koeffitsiyenti		1	1	1
Tuzatish kiritilgan narx, so‘m		344 991 911	339 993 258	325 356 869
Model	Yuklagich LW300FN	Yuklagich LW300FN	Yuklagich LW300FN	Yuklagich LW300FN
Model uchun tuzatish koeffitsiyenti		1	1	1
Tuzatish kiritilgan narx, so‘m		344 991 911	339 993 258	325 356 869
Texnik holati	Juda yaxshi	Juda yaxshi	Juda yaxshi	Juda yaxshi
Texnik holatiga tuzatish koeffitsiyenti		1	1	1
Tuzatish kiritilgan narx, so‘m		344 991 911	339 993 258	325 356 869
Yoqilg‘i turi	Dizel	Dizel	Dizel	Dizel
Tuzatish koeffitsiyenti		1	1	1
Tuzatish kiritilgan narx, so‘m		344 991 911	339 993 258	325 356 869
Vazn		0,33	0,34	0,33
Yakuniy narx, so‘m	336 780 679

Tuzatishlar baholovchining mustaqil fikriga asoslangan ekspert usulida amalga oshirildi:

Taqqoslanayotgan obyektlar qiymatiga kiritilgan tuzatishlar ketma ketligi oldi sotdiga takliflar toʻgʻrisidagi bozor maʼlumotlarining tahlilidan kelib chiqib tanlandi. Kiritilgan foiz miqdoridagi tuzatishlar obyektlar boʻyicha baholash obyektiga nisbatan topshirilayotgan huquqlarini, moliyalashtirish shartlari, sotish shartlari va boshqa koʻrsatkichlarni ustunligi yoki pastligi nuqtai nazaridan kelib chiqib belgilandi.
Tuzatishlar kattalik miqdorini belgilashdan oldin har bir taqqoslash obyekti boʻyicha taqqoslash birligini aniqlandi. Taqqoslash birligi sifatida – bir butun yuklagich qabul qilindi.
Qurilish mashinalari bozori imkoniyatlaridan kelib chiqib yigʻilgan maʼlumotlar tahliliga asosan taqqoslash elementlari sifatida bahoni shakllanishida asosiy oʻrin tutuvchi omilllar belgilanib, obyektlardagi farqlari boʻyicha tuzatish ishlari amalga oshirildi.
Shunday qilib, qiyosiy yondashuvda LW300FN rusumli davlat raqami 85 DA 962 boʻlgan yuklagichning baholash sanasiga aniqlangan bozor qiymati yahlitlanganda 336 780 000 so‘mni tashkil etdi.
Daromad yondashuvi mashina va uskunalarning joriy qiymatini ulardan foydalanishdan (ekspluatatsiya qilishdan) olinadigan kelgusidagi daromadlarning yig‘indisi sifatida aniqlashga asoslanadi.
Daromad yondashuvi quyidagi usullarni qo‘llash yo‘li bilan amalga oshiriladi:

1. 
   foydani to‘g‘ridan-to‘g‘ri kapitallashtirish usuli;
   
2. 
   qoldiq usuli;
   
3. 
   teng samarali funksional analog usuli.
   

Davlat raqami 85 DA 962 bo‘lgan LW300FN rusumli yuklagichni daromad yondashuvida baholash uchun foydani to‘g‘ridan-to‘g‘ri kapitallashtirish usulidan foydalanildi.
Daromad yondashuvi usullari baholash obyektidan foydalanishdan olingan sof operatsion daromad miqdorini kapitallashtirishga asoslangan.
Sof operatsion daromad operatsion xarajatlar summasini yalpi daromad miqdoridan ayirish yo‘li bilan aniqlanadi. Bunda, shuningdek sof operatsion daromadning miqdori savdo markasi (brend) uchun pul ustamasidan tozalangan bo‘lishi zarur.
Sof operatsion daromadning o‘rtacha yillik miqdoriga joriy moliya yili davomida baholash obyektining yuklanganligini hisobga olgan holda tuzatish kiritiladi.
Daromadni to‘g‘ridan-to‘g‘ri kapitallashtirish usuli quyidagi formulaga muvofiq amalga oshiriladi:

bu yerda:
S – baholash obyektining qiymati;
CHOD – sof operatsion daromad;
R_k – kapitallashtirish stavkasi (koeffitsient ifodasida).
Sof operatsion daromadni aniqlash uchun LW300FN rusumli yuklagichning 1 kunlik ijara to‘lovi olindi va o‘rtacha bir yilda yo‘qotishlar hamda dam olishlar bilan birgalikda 300 ish kuni sifatida qabul qilindi. Internet saytlari, so‘rovlar va bozor ma’lumotlariga asosan LW300FN rusumli yuklagichning 1 kunlik ijara to‘lovi o‘rtacha 1 000 000 (bir million) so‘m deb hisoblandi.
Potensial yalpi daromad (PYAD) = 1 000 000 x 360 = 360 000 000 so‘m.
Yo‘qotishlar = 1 000 000 x 60 = 60 000 000 so‘m.
Haqiqiy yalpi daromad (HYAD) = 360 000 000 – 60 000 000 = 300 000 000 so‘m.
Xarajatlar = PYAD x 40 % = 360 000 000 x 40% = 180 000 000 so‘m.
Sof operatsion daromad (SOD) = 300 000 000 – 180 000 000 = 120 000 000 so‘m.
Kumulyativ tuzish usuli bilan kapitallashtirish stavkasi tavakkalsiz daromad keltirish normasi hamda baholash obyektiga egalik qilish va undan foydalanish tavakkalchiligi uchun baholash obyektiga xos bo‘lgan daromad keltirish normasining summasi sifatida aniqlanadi: