Atrof-muhitni muhofaza qilishning tashkiliy va huquqiy asoslari

2.2. Birlashgan Millatlar Tashkilotining atrof-muhit muhofazasida tutgan o’rni


Birlashgan Millatlar Tashkilotining atrof-muhitni muhofaza etish dasturi (YUNEP) ga 1972 yilda asos solingan. Uning tashkil etilishidan maqsad mamlakatlar va xalqlar turmush darajalarini kelgusi avlod uchun zarar yetkazmaydigan tarzda yaxshilashni kuzda tutuvchi imkoniyatlar yaratish yo’li bilan atrof-muhitga ehtiyotkorlik bilan muomala qilish bo’yicha rahbarlikni ta’minlash va sherikchilikni rag’batlantirishdir.
Atrof-muhitni muhofaza qilishda YUNEP bosh organ sanalib, global ekologik dasturni ishlab chiqadi. BMT tizimida tabiatni asrash jabhasining barqaror rivojlanishi uchun izchil ravishda faoliyat ko’rsatadi va butun yer kurrasida tabiatni ximoya qilishga astoydil ko’maklashadi.
YUNEP ning bosh vazifalari – odamlar istiqomat qiladigan global muhit xolatini urganish, atrof-muhit xolatini urganish, atrof-muhitdagi o’zgarishlarni baholab qulay sharoitda ogohlantirish va atrof-muhit uchun xavf-xatar tug’ilganda yo’l-yo’riqlarni ishlab chiqish, konvensiyalarni o’zaro muvofiqlashtirish, ekologik muammo paydo bo’lganda zudlik bilan kelishilgan xalqaro me’yor va qoidalarni amalga oshirishga ko’maklashish; tabiatni muhofaza qilish faoliyatini BMT doirasida koordinasiya qilib turish; global ekologiya jamg’armasi mablag’larini taqsimlash bo’yicha muassasalarni o’z majburiyatlarini bajarishga undash; ekologik ta’limni rag’batlantirish va bunga jamiyatning barcha qatlamlarini jalb qilish; fan olami va siyosiy qaror qabul qilish uchun shaxslar bilan amaliy aloqalar urnatish; bu boradagi siyosatni ishlab chiqishga yordam berish va muhim masalalar bo’yicha tegishli institutlarni tashkil etish xususida xukumatlar o’amda tashkilotlar bilan maslaxatlashishdan iboratdir.
YUNEP ning 1996-1997 yilarga mo’ljallangan ish rejalaridan tabiiy resurslardan foydalanish va uni oqilona boshqarishni tashkil etish; ekologik xavfsizlik, ishlab chiqarish va iste’foda etish; insonlar salomatligi va farovonligini barqaror etish maqsadida atrof-muhitni yaxshilash; iqtisodni globallashtirish va atrof-muhit muhofahasi kabi masalalar joy olgan.