Atmosferani Ifloslantiruvchi Radioaktiv Moddalar

N.MUROTOV tayyorladi


OG’IR ERITMALAR

Har kunimiz tasodyflarga boy. O’zimiz xohlamagan holda suvga qo’limizdan tushib ketgan buyumlarni cho’kishini kuzatganmiz. U buyum qimmatbaho bo’lsachi? Xo’sh, buyumlar cho’kmaydigan suyuqlik mavjudmi? Uni laboratoriya sharoitida tayyorlash mumkin, unda hattoki g’isht bo’lagi ham cho’kmaydi. Ma'lumki, suvning solishtirma og’irligi 1 ga. teng, eritmalarniki esa 1 dan ortiq. Agar eritmaning solishtirma og’irligi g’ishtnikidan ortiq bo’lsa, bunday eritmada g’isht botmaydi. Su- shin suyuqligining solishtirma og’irligi 3,58 ga teng bo’lgani uchun, unga tushirilgan g’isht va shisha suyuqlik betida qalqib yuradi, chunki shishaning solishtirma og’irligi 2,4-2,6 ga. teng, g’ishtniki esa 2,5 atrofida.

Sushin suyuqligi simob(II) yodid NgJ₂ tuzlarining to’yingan eritmasidan iborat. Bu eritmani XIX asr oxirida Peterburg tog’ institutining professori K.Sushin topganligi uchun Sushin suyuqligi deb nom olgan. Tula suyuqligi deb nomlangan simob(II) yodid HgJ₂ bilan kaliy yodid KJ aralashmasining to’yingan eritmasining solishtirma og’irligi 3,19 ga. teng. D.I.Mendeleyev natriy metavolframat Na₂W₂O₁₃ tuzining to’yingan eritmasining solishtirma og’irligi 3,02 ga. teng deb yozgan edi. Bugungi kunda ham "og’ir" eritma topildi. Talliy malonat T1(C₃ H2O₄)₃ va talliy formiat T1(CHO₂)₃ aralashmasi eritmasining solishtirma og’irligi 5 ga. teng ekanligi aniqlandi. Yuqorida bayon etilgan eritmalar og’ir eritmalar bo’lib, ularning barchasida g’isht botmaydi.