Atamalar izohi: Industrial sivilizatsiya

2. 1938-yilgi Myunxen kelishuvi. Avstriya anshlyus qilingandan so‘ng Germaniya Chexoslovakiyani bosib olishga tayyorlana boshladi. Chexoslovak iyan ing Sudet viloyati aholisining ko‘pchiligini nemis millatiga mansub kishilar tashkil qilardi. Gitler bu viloyatning Chexoslovakiyadan Germaniyaga o‘tkazilishini talab qildi.
Buyuk Britaniya va Fransiya bosimi ostida Chexoslovakiya hukum ati Germaniyaning talabini bajarishga majbur bo‘ldi. Chexoslovakiyaning kapitulatsiyasi 1938-yil 29-sentabr kuni Myunxenda rasmiylashtirildi.
Myunxen kelishuvidan keyin ikkita frontda urush olib borishni istamagan SSSR bilan Germaniya manfaat lari vaqtincha mos tushdi. Bu 1939-yil 23-avgustda 10 yil muddatga o‘zaro urush qilmaslik to‘g‘risida Sovet-German paktining (Molotov – Ribbentrop pakti) imzolanishiga olib keldi.
3. Ikkinchi jahon urushining boshlanishi. 1939-yil 1-sentabr kuni Germaniyaning Polshaga bostirib kirishi bilan Ikkinchi jahon urushi boshlandi va 1945-yil 2-sentabrgacha davom etdi. Polshaga yordam berishni va’da qilgan Buyuk Britaniya va Fransiya 3-sentabr kuni Germaniyaga urush e’lon qildi.
Sovet rahbarlari paytdan foydalanib qoldi. 1939-yil 17-sentabr kuni Polshaga sovet qo‘shinlari kiritildi. Germaniya bilan SSSR o‘rtasida do‘stlik shartnomasi imzolanib, unda Polsha davlati siyosiy xaritadan butunlay o‘chirib tashlandi.
1939 – 1940-yillarda sovet – fin urushi bo‘lib o‘tdi. Sovetlar juda katta yo‘qotishlar evaziga Kareliyani Viborg shahri bilan birga SSSR tarkibiga qo‘shib oldi. Ammo tezkor g‘alaba qilish va Finlandiyani qaram davlatga aylantirish rejasi amalga oshmadi. SSSR tajovuzkor davlat sifatida Millatlar Ligasi tarkibidan chiqarildi. 1940-yil martda SSSR Finlandiya bilan sulh tuzishga majbur bo‘ldi.
1940-yil sentabrda Germaniya, Ya poniya va Italiya o‘rtasida harbiy hamkorlik to‘g‘risida kelishuv – Uchlar pakti imzo landi. Tez orada bu paktg a Vengriya, Ruminiya, Slovakiya va Bolgariya ham qo‘shildi.
4. Germaniyaning SSSRga bostirib kirishi. Germaniya bilan SSSR o‘rta sidagi urush muqarrar bo‘lib, G‘arbiy Yevropaning egallanishini Gitler o‘zi ning asosiy rejasi – Sharqqa yurish uchun tayyorgarlik sifatida qarayotg an edi. Gitler SSSRni shidd at bilan tor-mor qilishni ko‘zda tutgan “Barbarossa” rejasini tasdiqladi.
1941-yili 22-iyunda Germaniya SSSRga bostirib kirdi. German iyan ing hujumi SSSR uchun kutilmaganda yuz berganligi I. Stalinning eng yirik xatolaridan biri bo‘ldi.
Urushning to‘satdan boshlanishi shunga olib keldiki, sovet aviatsiyasining katta qismi havoga ko‘tarilishga ulgurm asdan aero dromlarda yo‘q qilindi, qo‘shinni boshqarish va ta’minlash tizimi izdan chiqdi.