Atamalar izohi: Industrial sivilizatsiya

Tashqi siyosat. 1920-yillarda sovetlar tashqi siyosatining asosiy vazifasi yangi hokimiyatning xalqaro miqyosda tan olinishiga erishish bo‘ldi.
1930-yillari jahonda yuz berayotgan jarayonlar SSSR xavfsizl igiga katta tahdid solayotgan edi. 1931–1932-yillari Yaponiya Manchjuriyani bosib olib, ikki davlat o‘rtasida keskinlikni yuzaga keltirdi. 1938-yili Hasan ko‘li atrofida yaponlar SSSR hududiga bostirib kirdi. Shiddatli janglardan so‘ng yaponlar sovet chegarasidan uloqtirib tashlandi. 1939yili yaponlar Mo‘g‘ulistonga bostirib kirgandan so‘ng, uning ittifoqchisi bo‘lgan SSSR ham Mo‘g‘ulistonga qo‘shin kiritdi. Xalxin-Gol daryosi yonidagi jangda yaponlar mag‘lubiyatga uchradi. 1941-yil Moskvada o‘zaro hujum qilmaslik to‘g‘risida sovet-yapon shartnomasi imzolandi.
Yevropa yo‘nalishida Germaniya solayotgan xavfni bartaraf etish maqsadida sovet hukumati Buyuk Britaniya, Fransiya va boshqa davlatlar orasida o‘ziga ittifoqchilar izlay boshladi. 1934-yili Sovet Ittifoqi Millatlar Ligasiga a’zo bo‘ldi. Ammo bu vaqtga kelib tinchlik va xalqaro tartibga xavf solayotgan Germaniya xalqaro munosabatlar va sovetlar tashqi siyosatining muhim omili bo‘lib qoldi.
1922-yili imzolangan Rapallo shartnomasidan so‘ng Sovet Ittifoqi bilan Germaniya o‘rtasidagi munosabatlar yaxshilanib bordi. Natijada 1939-yil 23-avgust kuni Moskvada SSSR va Germaniya o‘rtasida o‘zaro hujum qilmaslik to‘g‘risidagi shartnoma (Molotov – Ribbentrop pakti) imzolandi. Shartnomaga
ilova qilingan maxfiy protokolda SSSRning geostrategik manfaatlari chegarasi aniqlandi. Unga ko‘ra Finlandiya, Boltiq bo‘yi davlatlari, Polshaning sharqiy qismi, Bessarabiya SSSR manfaatlari zonasi deb belgilandi. Ya’ni urush boshlanishi bilan SSSR shu hududlarni o‘ziniki hisoblashi mumkin edi.
Xullas, bolsheviklar o‘tkazgan juda katta miqyosdagi ijtimoiy tajriba jahon urushlari oralig‘ida millionlab kishilarni halok qildi, o‘n millionlab kishilarning odatiy turmush tarzini buzib tashladi, butun boshli millatlar taqdiriga ta’sir ko‘rsatdi. Ular juda katta qurbonlar evaziga, ommaviy safarbarlik va zo‘ravonlik usuli bilan iqtisodiy va harbiy jihatdan qudratli davlatni barpo qildilar.