2020-2040 yillar orasida Quyosh tutilishlari xaritasi. ©NASA
2040-2060 yillar orasida Quyosh tutilishlari xaritasi. ©NASA
Astronomiyadan ma’lumotnomalar
www.Orbita.Uz
kutubxonasi
24
w
w
w
.O
r
b
it
a
.U
z
m
a
’
lu
m
o
tn
o
m
a
la
r
m
a
r
k
a
z
i.
Quyoshning fizik parametrlari.
Quyoshdan chiqqan yorug‘lik to‘lqinlari 8 daqiqa va 20 soniyada Yerga yetib keladi. Quyida
Quyoshning asosiy astrofizik parametrlari keltirilgan:
Diametri:
≈1392000 kilometr;
Ekvatorial radiusi:
≈695510 kilometr;
Ekvator aylanasi uzunligi:
≈4370000 kilometr;
Massasi:
1.9891∙10
27
tonna (332982 Yer massasi);
Hajmi:
1.4∙10
18
tonna km
3
;
Sirti:
608.7∙10
10
km
2
;
Yerga eng yaqin masofasi: 147100000 km (yanvarda);
Yerdan eng uzoqlashgan masofasi: 152100000 km (iyulda);
O‘rtacha zichligi:
1409 kg/m
3
;
Markaziy qismi zichligi:
150 000 kg/m
3
atrofida;
Sirtidagi erkin tushish tezlanishi:
273.98 metr/soniya;
Ikkinchi kosmik tezlik:
617.7 km/soniya;
Yer atmosferasi chegarasida Quyosh diski markazining ravshanligi:
2.48∙10
9
kd/m
2
;
Sirtining o‘rtacha ravshanligi (yer atmosferasidan tashqarida kuzatilganda):
1.98∙10
9
kd/m
2
;
Yerning quyoshdan yoritilganligi (atmosfera tashqarisida):
127000 lyuks;
Yer sirtining Quyoshdan yoritilganligi:
100000 lyuks;
Quyosh doimiysi:
1.36∙10
3
Vt/m
2
yoki
(
1.95
𝑘𝑎𝑙
𝑠𝑚
2
∙𝑚𝑖𝑛
);
Quyoshning umumiy nurlanish quvvati:
3.82∙10
23
kVt;
Yer tushadigan Quyosh nurlanishi quvvati (o‘rtacha):
2∙10
14
kVt
*
;
Nurlanish natijasida Quyosh massasining kamayib borishi:
4∙10
6
t/soniya;
Quyoshning ko‘rinadigan yulduz kattaligi:
−26.74;
Quyoshning Yerni o‘z orbitasida tutib turuvchi tortish kuchi:
3.5∙10
19
kN yoki, (3.6∙10
21
kgk);
Sirtidagi ikkinchi kosmik tezlik:
6.18∙10
15
metr/soniya;
Quyosh o‘z o‘qi atrofidagi aylanishida ekvatoridagi chiziqli tezligi:
2.025 km/soniya;
Quyosh ekvatoridagi
siderik aylanish davri
:
25 kun, 9 soat, 7.2 daqiqa;
Quyosh ekvatoridagi
sinodik aylanish davri
:
25 kun, 6 soat, 36 daqiqa;
Markaziy qismidagi harorat :
1∙10
7
−
1.5∙10
3
Kelvin;
Markaziy qismidagi bosim:
3.9∙10
10
MPa
yoki,
4
∙10
11
kg/sm
2
;
Ekliptika tekisligiga nisbatan og‘ishi:
7.25º;
Galaktika tekisligiga nisbatan og‘ishi:
67.23º;
Quyoshning Galaktika markazi atrofida aylanish orbitasi bo‘ylab
harakatlanish tezligi:
≈250 km/soniya;
Quyoshning Galaktika markazi atrofida aylanish orbitasi bo‘ylab
Bir marta aylanib chiqish davri:
≈200 million yil;
Quyoshdan Galaktika markazigacha bo‘lgan masofa:
≈10 000
parsek
;
Taxminiy yoshi:
≈4.59 milliard yil;
Ko‘rinadigan yulduz kattaligi (V):
−26,74
m
;
Mutloq yulduz kattaligi:
4,83m;
Spektral sinfi:
G2V;
*
Quyoshdan yerga keladigan nurlanish energiyasining yarmisiga yaqini Yer atmosferasining yuqori qatlamlarida qayta akslanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |