Asosiy qism Korxona ishlab chiqarish sarflari va ularning guruxlanishi. 2Mahsulot ishlab chiqarish tannarxining kalkulyatsiyasi. Tannarx pasayishini asosiy yo’llari. 4Ishlab chiqarish xarajatlari

Ma’muriy xarajatlarga quyidagilar kiritiladi:

— boshqaruv apparati xodimlariga taalluqli mehnatga haq to’lash xarajatlari;

— boshqaruv apparati xodimlariga taaluqli ijtimoiy sug’urtaga ajratmalar;

— xizmatga engal avtotransporti va xizmat va boshqa mikroavtobusini saqlash, yollash va ijaraga olish xarajatlari;

— xo’jalik yurituvchi sub’ekt va uning tarkibiy bo’linmalarini tashkil etish va boshqarish xarajatlari;

— boshqaruvning texnik vositalari, aloqa uzellari, ogoxlantirish vositalari, hisoblash markazlari va ishlab

chiqarishga taalluqli bo’lmagan boshqa texnik boshqaruv vositalarini saqlash va ularga xizmat ko’rsatish xarajatlari;

— ijara, xizmatlar ko’rsatgani uchun aloqa uzellariga haq (ATS, uyali, yo’ldosh, peyjing aloqasi);

— belgilangan me’yorlar doirasida va undan ortiqcha xalqaro va shaharlararo telefon so’zlashuvlariga haq to’lash;

— ma’muriy-boshqaruv extiyojlari uchun bino va xonalar ijarasiga haq to’lash;

— ma’muriy maqsaddagi asosiy vositalarni saklash va ta’mirlash xarajatlari, shuningdek ularning eskirishi (amortizatsiyasi);

— yuqori tashkilotlar va yuridik shaxslar birlashmalari: vazirliklar, idoralar, uyushmalar, kontsernlar va hokazolarni saklashga ajratmalar:

— ishlab chiqarish jarayoni bilan bog’lanmagan xodimlar va mol-mulkning majburiy sug’urtasi;

— belgalangan me’yorlar doirasida va undan ortiqcha boshqaruv xodimlarining xizmat safarlari xarajatlari;

— belgilangan me’yorlar doirasida va undan ortiqcha vakillik xarajatlari;

— xonalarni bepul berish xarajatlari, umumiy ovqatlanish korxonalariga kommunal xizmatlar qiymatini to’lashva hokazo;

— bevosita ishlab chiqarish jarayoniga taalluqli bo’lmagan, tabiatni muhofaza qilish maqsadidagi jamg’armalarni saqlash va foydalanish bilan bog’liq joriy xarajatlar,

shu jumladan ifloslantiruvchi moddalarni atrof muhitga yo’l qo’yiladigan me’yorlar doirasida va undan ortiqcha tashlaganlik (oqizganlik) uchun to’lovlar. Boshqa operatsion xarajatlarga quyidagilar kiritiladi:

— xodimlarni tayyorlash va qayta tayyorlash xarajatlari, me’yorlar doirasida va undan ortiqcha, bundan yangi joriy etilayotgan xo’jalik yurituvchi sub’ektda ishlashga qabul qilinadigan xodimlar mustasno;

— loyihalar va qurilish-montaj ishlaridagi kamchiliklarni, shuningdek ob’ekt huzuridagi omborgacha tashishda yuz bergan shikastlanish va deformatsiyalarni bartaraf etish xarajatlarini qoplash, korroziyaga qarshi ximoya nuqsonlari yuzaga keltirgan taftish (uskunani muhofazalash) xarajatlari va etkazib berish hamda ishlarni bajarish shartlarini buzgan yuridik shaxslar hisobiga, kamchiliklar, shikastlanish yoki zararlar uchun mas’ul etkazib beruvchi yoki boshqa xo’jalik yurituvchi sub’ektlar hisobiga mazkur xarajatlar to’lanishi mumkin bo’lmagan darajada amalga oshiriladigan shunga o’xshash boshqa xarajatlar;

— maslahat va axborot xizmatlari uchun to’lanadigan haqlar;

— shu jumladan xo’jalik yurituvchi sub’ekt muassislaridan (mulqdorlaridan) birining tashabbusi bilan o’tkaziladigan auditorlik xizmatlariga to’lanadigan haq;

— o’zining xizmat ko’rsatuvchi ishlab chiqarishlari va xo’jaliklarini saqlashdan ko’riladigan zararlar;

— bevosita xodimlarning ishlab chiqarish jarayonida ishtiroki bilan bog’lanmagan sog’liqni saklash va dam olishni tashkil etish tadbirlari;

— xo’jalik yurituvchi sub’ektlar tomonidan mahsulot ishlab chiqarish bilan bog’liq bo’lmagan ishlar (xizmat)larni bajarish xarajatlari (shahar va qo’rg’onlarni obodonlashtarish ishlari, qishloq xo’jaligiga yordam ko’rsatish va boshqa turdagi ishlar);

— kompensatsiyalovchi va rag’batlantiruvchi tusdagi to’lovlar, shu jumladan: