Asinxron va sinxron mashinalar Asinxron dvigatelning ishlash tamoyili

Asinxron va sinxron mashinalar


Asinxron dvigatelning ishlash tamoyili







Asinxron dvigatelning tuzilishi







Asinxron dvigatelning aylantiruvchi momenti





Asinxron dvigatelning ish TAVSIFNOMAlari








Asinxron dvigatellarni ishga tushirish








Ko‘pincha dvigatel stator chulg‘amini yulduz usulidan uchburchak usuliga almashlab ulash bilan ishga tushiriladi. Ishga tushirish paytida stator chulg‘ami yulduz usulida ulanadi, dvigatel normal chastotaga yaqin chastotada aylana bohlagach, uchburchak usuliga o‘tkaziladi. Dvigatel bunday usulda ishga tushirilganda tarmoqdagi ishga tushirish toki stator chulg‘ami uchburchak usulida ulangandagi ishga tushirish tokidan uch marta kamayadi.




Bu usulni stator chulg‘ami shu kuchlanishli tarmoqdan ta'minlanganda uchburchak usulida ulanishi lozim bo‘lgan dvigatel uchun qo‘llash mumkin.




I
Oddiy tuzilganligi va puxttaligi qisqa tutashtirilgan rotorli dvigatellarning muhim afzalligi bo‘lib, shu tufayli ular sanoatda keng qo‘llaniladi. Lekin bu dvigatellarning ishga tushirish xarakteristikalari yaxshi emas.

Qisqa tutashtirilgan rotorli asiixron dvigatellarning konstruktsiyasini o‘zgartirib, ya’ni qisqa tutashtirilgan qo‘sh chulg‘amli va chuqur pazli rotorlardan foydalanib ularning ishga tushirish xarakteristikalarini ancha yaxshilash mumkin.

Qisqa tutashtirilgan qo‘sh chulg‘amli rotorni birinchi marta 1889 yili M. O. Dolivo-Dobravolskiy taklif qilgan edi. Bunday rotorda olmaxon qafasi ko‘rinishidagi ikkita qisqa tutashtirilgan chulg‘am bo‘ladi.

Ustki A va pastki B qafaslar pazlarining soni bir xil yoki har xil bo‘lishi mumkin. Tashqi chulg‘am A kichik ko‘ndalang kesimli sterjenlardan, ichki chulg‘am B katta ko‘ndalang kesimli sterjenlardan yasalgan. Shuning uchun A chulg‘amning faol qarshiligi B chulg‘amning faol qarshiligidan ancha katta (R_A>>R_B) Ichki chulg‘am B sterjenlari rotor tanasiga chuqur botib turgani va po‘lat bilan o‘ralgani tufayli ichki chulg‘amning induktiv qarshiligi tashqi chulg‘amning qarshiligidan ancha katta (X_A>>X_B)

a)

b)

Qisqa tutashtirilgan qo‘sh chulg‘amli (a), chuqur pazli (b) rotorning tuzilish sxemasi
shga tushirish xususiyatlari yaxshilangan dvigatellar


Rotorning aylanish chastotasi oshganda uning chulg‘amidagi tok chastotasi kamayadi va tok sterjenlar kesimi bo‘ylab ancha tekis taqsimlanadi. Rotor normal chastota bilan aylanish boshlaganda esa tok sterjenlarning ko‘ndalang kesimi bo‘ylab bir tekis taqsimlanadi.





Bu tipdagi dvigatellarning ishga tushirish momenti M_i.t.=(1÷1,5)M_n, ishga tushirish toki esa I_i.t.=(4÷5)I_n.



Shunday qilib qisqa tutashtirilgan ko‘sh chulg‘ami va chuqur pazli dvigatellarda oddiy qisqa tutashtirilgan dvigatellarga qaraganda ishga tushirish momentlari katta va ishga tushirish toklari kichik bo‘ladi.



Birok bunday dvigatellarning ish xarakteristikalari oddiy qisqa tutashtirilgan dvigatellarnikidan bir oz yomon: cos φ, FIK va maksimal moment bir oz kichik, chunki sochilish oqimlari katta, ya'ni rotor chulg‘amlarining induktiv qarshiliklari katta.