Ashyoshunosligi

Kimyoviy-galvanik
usulda elektr toki yordamida pardozlanayot- 
gan yuzada metall qatlami hosil qüinadi. Bu usulda sifatli qoplama 
olish uchun yuqori mustahkamlikdagi polimer ashyolar ishlatiladi.
Vakuumda purkash
usulida metall parda hosil qilish qizdiri- 
layotgan metallning buglanishi va kondensatsiyalanishiga bogiiq. 
Iki usul barcha plastmassalar uchun ishlatihnaydi. Plastifikator 
va erituvchilarning vakuumda bug‘lanishi natijasida pardozla-
i iayotgan yuzaning metallga yopishishi (adgeziyasi) kamayib ketadi. 
lîu usulda polimetilmetakrilat va poiisîirol asosida plastmassalar 
metall bilan qoplanishi mumkin.
Siqilgan havo bilan purkash
usulida suyultirilgan metall havo 
bilan aralashib bosim ostida pardozlanayotgan yuzaga sepiladi va 
yupqa metall qatlam hosil qiünadi. Shuningdek, metall qoplama 
polimer ashyoni qisqa vaqtda harorat ta ’sirida (polimer ashyo 
yuzasining erish haroratida) maydalangan metall zarraclialariga 
botirish usuh bilan ham hosil qilish mumkin. Qizdirilgan mayda 
metall zarrachalari polimer ashyo yuzasiga yopishadi. Bunda metall 
qoplama yopishishi (adgeziyasi) fizik va kimyoviy qayta ishlash 
usullari yordamida oshiriladi.
Vorsolin
— bu poliefir, poliamid va boshqa polimerlarni suyuq 
bog‘lovchi bilan aralashtirib harorat ta ’sirida ishlov berib pardozlash 
natijasida olinadigan bir yoki ikki qatlamli ashyo.
Vorso to'shama qoplamasi maxsus sun’iy vorso asosini lateks 
ko‘pigi bñan vulkanizatsiya qilish jarayonida olinadigan 4 mm 
qalinlikdagi rezina ashyo. Mehmonxona, kutubxona, teatr, resto­
rán, bolalar bog‘chasi va boshqa jamoat va turar joy binolarining 
yuqori akustik va texnik talablar qo‘yilgan, yonmaydigan pol 
asoslarini qoplashda ishlatiladi.
Polidekor —
qattiq polivinilxloridni vakuumda shakl beruvehi 
mashinada zichlab olinadigan phta. Phtaning yuzasiga relyefli tasvir
99

---

tushirilgan bo‘ladi. Plitaning o ‘lchamlari: uzunligi 1850 yoki 
1815 mm, eni 954 yoki 925 mm va qalinligi 5—7 mm. Jamoat 
binolaridagi zal, xoll va boshqa xonalarining devor, pardadevor va 
shiftlarini pardozlashda ishlatiladi.