Ashyoshunosligi

Polivinilasetattt (PVA) qorishma,
odatda, yuqori nam, zarb 
ta ’sirida boladigan va temir g‘ildirakli mashina yold aravachalar 
yuradigan pollarda ishlatümaydi. Chunki PVA qotgandan kevin 
ham uning plastildigi saqlanib turadi. Unga suv yoki nam ta’sir 
etganda mustahkamligi kamayadi. PVA bo‘tqa choksiz pollarni 
yotqizishda bir qatlamli yoki ikki qatlamh bo‘lishi mumkin. Bir 
qatlamli PVA bo‘tqa, obdan sifatli qilib tekislangan asosga 2—2,5 
mm qalinlikda yotqiziladi. Agar pol asosi qoniqarsiz bo‘lsa, 3—4 
mm qalinlikda ikki qatlam qilib yotqiziladi. PVA bo‘tqasi, asosan, 
boglovchi kukun to ‘ldirgich, rang beruvchi va suv qorishmasidan 
tashkil topgan. PVA bo‘tqasi bilan yotqizilgan pol lok bilan bo‘yalsa, 
uning chidainliligi ortadi.
Rangli choksiz pollar uchun ishlatiladigan polimersement 
qorishmalar 
PVA yoki divinilstirol kauchuk suvi, portlandsement, 
qum, m arm ar yoki granit maydasi va m ineral pigm entlarni 
qorishtirib olinadi. Polimersement pollar ishlatihshiga ko‘ra bir 
va ikki qatlamh boladi. Polimersement qorishma plastik va quyma 
xillarga bo‘linadi. Quyma polimersement poli bir qatlamining 
qalinligi 3—4 mm b o ‘Isa, plastik qorishma yotqizilgan da esa 
qalinligi 7—10 mm qilinadi. Ikki qatlamli pol yotqizish kerak bo‘lsa, 
quyma pohmersement bo‘tqa 10—14 m m qalinlikda bo‘lishi kerak. 
Shu bilan birga, yuza qatlam i 7—10 mm qalinlikda rangli, 
manzarali plastik qorishma bilan tekislanadi.
Polimersement bo‘tqasi quyidagi tarkibda tayyorlanadi (bir 
xil rangdagi quyi qatlam uchun): 400 markali portlandsement — 
17—18%; 50% li PVA suvi - 7 -8 % ; kukun to ‘ldirgich - 70%; 
rang beruvchi pigment — 5—6%.
Tekislovchi yuza qatlam uchun: 400 markali portlandsement— 
13—14%; 50% li PVA suvi - 5 -6 % , kukun to‘ldirgich - 75-80%.
Bo‘tqaning qulay joylanuvchanligini oshirish maqsadida qorish- 
maga sement og‘irhgiga nisbatan 45—55% miqdorda suv qo‘shiladi. 
Polimersement qorishmasi asos bilan juda mustahkam yopishuv-
102

---

chanlik xususiyatiga ega. Shuningdek, ishqalanishga va zarbga 
bo‘lgan mustahkamligi qoniqarlidir.
Linkrust
— qalin qog‘oz asosga yoki kartonning bir tomoniga 
yupqa yoki sidirg‘a rangli yoki gulli polixlorvinil pardani yopishtirib 
olinadi.
Linkrustning yuza tomonini silliq yoki bo'rttirib ishlash mum- 
kin. Uning eni