Asbosement buyumlar

Manzarali buyumlar. Manzarali asbosement buyumlar man- zarani hosil qilish usuliga ko‘ra ikki guruhga bo‘linadi.
Birinchi guruhga quyidagi asbosement listlar kiradi: relyefli; butun qalinligi bo‘yicha oq va rangli sementlar ishlatib bo‘yalgan yoki yuzasi bo‘yalgan; mineral va sintetik bo‘yoqlar hamda rangli sepma materiallar (rangli qum, shisha maydasi va sh.k.) bilan qoplangan va boshqalar. Listli buyumlar oddiy relyefli va murakkab relyefli bo‘lishi mumkin. Ular balkon va lojalarni to‘sishda, pavilionlarni o‘rashda, vestibul va zinapoya to‘siqlarini qoplashda, santexkabinalarda va boshqa joylarda ishlatiladi.
Ikkinchi guruhga quyidagi manzarali asbosement listlar kiradi: noorganik bog‘lovchilar asosidagi kompozitsiyalar bilan bo‘yalgan; sintetik emallar va bo‘yoqlar bilan bo‘yalgan; plyonkali materiallar bilan qoplangan. Ularni binolarning tashqi va ichki tomondan manzarali qoplashda, balkon va lojalarni to‘sishda va boshqa joylarda ishlatish tavsiya etiladi.
Pogonajli asbosement buyumlar. Ularga uzunasiga o‘lchovli buyumlar – shvellerlar, deraza tagi plitalari, to‘kish elementlari, parapet qismlari va boshqa ekstruziya usulida olingan buyumlar kiradi. Shvellerlar devorbop plita va panellar karkaslarini tayyor- lashda ishlatiladi.
Quvurlar. Asbosement asosida bosimli va bosimsiz quvurlar ishlab chiqariladi. Bosimli quvurlar 0,6–1,8 MPa bosimga mo‘ljallangan bo‘lib, BÒ6, BÒ9, BÒ12, BÒ15 va BÒ18 klasslarda bo‘ladi. Ular suv uzatish tizimlarida ishlatiladi. Quvurlar uzunligi 3 m dan 6 m gacha, diametri 100–500 mm. Bosimsiz quvurlar (BHÒ) neft va gaz uzatishda, kanalizatsiya, drenaj, chiqindilarni uzatish tizimlarida, telefon kabellarini yotqizishda, tutun va shamollatish kanallarida ishlatiladi. Asbosement gaz uzatish quvurlari gaz bosimi 0,5 MPa gacha bo‘lgan tizimda ishlatiladi.
Gaz uzatish quvurlari ichki tomondan polipropilen, polietilen kabi termoplastik o‘rama materiallar yoki epoksid, poliefir polimerlari asosidagi kompozitsion mastikalar bilan gaz o‘tkazmay- digan qoplamali holda ishlab chiqariladi. Suv uzatish va kanalizatsiya quvurlari asbosement muftalar bilan birlashtiriladi.