Асаб тизимини текшириш усуллари (методик қўлланма) Тошкент – 2002

II. Чуқур рефлексларни текширишдан ташқари, беморда юзаки тери рефлекслари ҳам текширилади.
1. қорин рефлекслари: юқори қорин рефлекси - қовурга ёйига параллел ҳолда чизилганда, ўрта-киндик томонга қараб горизонтал ҳолатда чизилса, пастки - чов бурмасига параллел ҳолда чизилганда қорин мушаклари шу томонда қисқаради. Текширувчи оёқларини узатиб чалқанча ётади. Кўп туққан хотинларда, семизликда, ёши катта шахсларда қорин рефлексларини текширганда териси шалвираганлиги учун, тортилиб турилади.
2. Кремастер (мояк) рефлекси: - сон ички юзасини чизиб таъсирлантирганда моякни кўтарувчи мушак қисқаради.
3. Оёқ кафти рефлекси:- оёқ кафти ташқи қиррасига чизилганда, унинг бармоқлари пастга букилади.
4. Анал рефлекси:- ташқи чиқарув йўлига санчилганда, унинг ташқи сфинктери қисқаради.
Тери рефлексларининг шикастланиш симптомлари. Тери рефлексларининг сусайиши ёки йўқолиши шу рефлексларнинг сегментар аппарати шикастланганда ёки пирамида тутами бутунлиги бузилганда келиб чиқади. Марказий фалажликда қорин ва оёқ рефлекслари фалаж томонда бўлмайди.
III. Шиллиқ қаватлар рефлекслари гурухи. 2с.25с.
1. Шох парда рефлекси. Бу рефлексни чақириш учун текширилувчи юқорига ва чеккароққа қарайди. Бу пайтда кўз олмасининг пастки ташқи томонидан киприкларга теккизмай шох пардага қогоз теккизилади. Жавоб реакцияси - қовоқлар юмилиши.
2. Коньюктива рефлекси. Буни чақириш учун бемор юқорига қараши керак. Текширувчи пастки қовоқни тортади ва қогоз парчаси конъюнктивага теккизилади, жавоб реакцияси: қовоқлар юмилади.
Танглай ва халқум рефлекси.
Иккала томонда текширилади. Ёгоч шпатель, қошиқ ёки қогоз парчаси (най қилиб ўралган) . Юмшоқ танглай ва ҳалқум орқадаги дори шиллиқ қаватига теккизилади. Шиллиқ қаватини таъсирлаш халқум ва хиқилдоқ мушакларини қисқаришини чакиради, қусиш ва йўтал пайдо бўлади.
Шикастланиш симптомлари: корнеал ва конъюктивал рефлекслар сусайиши ёки йўқолиши уч шохли юз нервлари, мия стволи шикастланганда кузатилади. Халқум рефлексининг сусайиши ёки йўқолиши, тил-халқум ва адашган нервлар шикастланишидан далолат беради.
Патологик рефлекслар (пирамида соглом одамларда учрамайдиган белгилари ва фақат пирамида йўллари шикастланганда психиклар дейилади. 1,5-2 ёшгача бўлган болаларда нормада кузатилади . Патологик рефлексларнинг ёзувчи ва букувчи хиялари учрайди.

Патологик рефлексларни текшириш.