Arxitekturaviy dasturiy loyihalash

Maktabgacha bolalar muassasalaridagi ovqatlanish bloki va

ma’muriy – maishiy xonalarining maydonlari va tarkibi

T r	Xonalar	m^2da xonalar maydoni, guruhlar (o’rni) sonlarida
		2 – 6	8	12 – 14
		(35 – 115)	(150)	(230 – 270)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12	Xoll Mudir kabineti Xo’jalik mudiri xonasi Uslubiy kabinet Logoped kabineti Xo’jalik omborxonasi Yuvish xonasi Kirxona Dazmollash xonasi Toza kiyim – kechak xonasi, choyshab, dasturxon va jildlar saqlash xonasi Duradgorlik ustaxonasi Xodimlar uchun xojatxona	12 10 - 12 10 - 12 18 - 4 - 6 12 14 10 4 - 6 12	18 10 6 20 8 10 - 16 12 10 12	18 10 6 25 8 10 - 18 12 10 12
1 2 3 4 5 6 7 8 9	Ovqat bloki: Ovqatni tarqatish xonasi Tayyorlov tsexi Oshxona idish – tovoqlarini yuvish xonasi Sovutish kameralari Quruq mahsulot ombori Sabzavotlar omborxonasi Yuklaydigan xona Xodimlar xonasi (garderobxona) Xodimlar uchun dushxona va xojatxona	15-23 6-8 4-6 - 7-8 4 4 8	28 12 8 6 6 5 5 10	28 14 8 9 6 3 3 12

Eslatma: Yarim fabrikatlarga asoslangan ovqat bloklari ishida tayyorlov tsexi o’rniga, tayyorlov oldi tsexi va saqlash hamda yarim fabrikatlar taralarni yuvish uchun joy bo’lishini ko’zda tutish zarur.


Yasli – bog’cha binolarini tipiklashtirish.

I - guruxlar o’rtasidagi o’zaro bog’liqlik xususiyatiga qarab; II-xonalarni orientatsiyasiga (yo’naltirish) qarab; a) markazlashgan; b) blokirovkali; v) pavil’onli; g) galareyalik; d-i-I-II- hududdagi bino tiplari; 1-ichki bog’lanish; 2-isitilgan o’tish yo’li bo’ylab aloqa; 3-sovuq o’tish yo’li bo’ylab aloqa; 4-o’yni xona-oshxona va guruhlar xonasi; 5-bosh kirish; 6-bosh kirish joyini yshnaltirish mumkin bo’lgan holat.

№	Bino va majmualar	Ishchi maydoni, m^2	Qurilish hajmi, m^2
1	25 o’rinli bino, yozda 90 o’ringacha	4,5^*	21^*
2	50 o’rinli bino, yozda 95 o’ringacha	4,3^*	20^*
3	90 o’rinli bino, yozda 180 o’ringacha	4,5^*	21,4^*
4	140 o’rinli bino, yozda 250 o’ringacha	7,0^*	32,9^*

Bolalar yasli-bog’cha binolarining 1 o’ringa mo’ljallangan ishchi

maydoni va qurilishi hajmi

• 
  Ko’rsatkichda yozgi vaqtni hisobga olingan holatida ko’rsatilgan.
  

Bolalar yasli – bog’chalarining yer uchastkalari

tarkibi va maydoni

		Uchastkaning maydon, m^2, o’ringa qarab
№	Ko’rsatgichlarning nomlari	25 (yozda 50 o’ringacha)	50 (yozda 95 o’ringacha)	90 (yozda 180 o’ringacha)
1	Soyabonlarning qurilish maydoni:	40x2	40x4	40x8
2	Bolalar maydonchasi, jumladan:	450	1000	1000
	Yasli yoshdagi bolalar guruhi uchun	150x1	150x1	150x4
	Maktabgacha yoshdagi bolalar guruhi uchun	180x1	180x2	180x4
	Umumiy jismoniy tarbiya	-	150	250
	Sachratma (pleskatelьnыy)basseyn	-	21	21
	Hayvonlar va qushlar uchun rezavor – bog’cha	15x1	15x2	15x4 15
3	Xo’jalik maydoni	17	100	140
4	Er uchastkasining umumiy maydoni	2250	4275	8100

Eslatma:

1. 
   IV klimatik hududlar uchun soyabonlarning maydonini 50 m² gacha ko’paytirishga ruhsat etiladi.
   
2. 
   Rezavor – bog’cha joylarini umumiy barcha ravishda barcha maktabgacha guruhlar uchun loyihalanadi.
   
3. 
   Ko’kalamzorlashtirilgan zsimliklar ekilgan yerlar maydoni ham uchastkaning 50% ini tashkil qilish lozim. Bularga: ko’kalamzor g’imoya chizig’i gazonlar jonli to’siqlar, uchastkadagi gurug’larning ko’kat o’simliklari ham kiradi.
   
4. 
   Er uchastkasi maydoni ko’katlar, rezavor – bog’cha va hayvonlar, qushlar maydonini qisqartirish hisobidan olib boriladi.
   

90 o’rinli yasli – bog’chalarning guruxlar xonasining kunduzgi va sutka mobaynidagi guruxlarining funktsional o’zaro bog’liqligi


Кундузги бола – боғча гурухи

Хожатхона

Хожатхона

Кеча кундузли бола – боғча

Болалар боғчаси гурухига кириш

Ювиниш хона

Ювиниш хона

Буфет

Ечиниш хонаси

Гурухлар хонаси

Гурухлар хонаси

Ечиниш хонаси

Буфет

Кроватхона

Буфет

Ходимлар хонаси

Тиббиёт хонаси

Ошхона пишириш ва қайнатиш



Омборхона



Вестибюл

Ажратиб саралаш

Бош кириш жойи



Қуритиш ва дазмоллаш



Мудир кабинети



Чойшабхона

Кундузги ясли гурухи

Кундузги ясли гурухи



Ухлаш

хона айвон

Ухлаш хона айвон





Буфет

Тамбур

Хожатхона

Тамбур

Хожатхона

Буфет



Ўйинхона

Ўйинхона



Қабулхона

Қабулхона



Ясли гурухига кириш


Kecha – kunduzli 140 o’rinli yasli – bog’cha xonalarining o’zaro

funktsional bog’lanishi.


Гурухлар хонаси

Ухлаш Айвонча

Гурухлар хонаси

Мусиқа хонаси

Ухлаш Ухлаш Айвонча вонча





Ечиниш хонаси

Ечиниш хонаси





Хожатхона

Хўжалик ҳовлисига

Хожатхона



Ухлаш Айвонча

Гурухлар хонаси

Гурухлар хонаси

Ухлаш Ухлаш Айвонча вонча






Махсулотлар

Ошхона

Кир ювиш

Чойшабхона

Ечиниш

хонаси

Ечиниш хонаси








Хожатхона

Хожатхона










Ходимлар хонаси

Омборхона

Хожатхона



Мудир кабинети

Ҳимоялаш хона

Тиббиёт хона



Ўйинхона ухлаш

Ухлаш хона

Ўйинхона ухлаш

Ухлаш хона






Қабул

хона

Қабул

хона

Хожатхона

Хожатхона

Bolalar yasli – bog’cha binolarining tarkibi, xonalarining maydoni va qurilish hajmi. (o’z vaqtida o’rinlarni ko’paytirish bilan)

№	Xonalar	Xonalar maydoni, m^2, o’rin soniga qarab
		25 (yozda 50)	50 (yozda 95)	90 (yozda 180)
1	Yasli yoshidagi bolalar uchun guruhli yacheyka xonalari:
	Qabulxona	20x1	20x1	20x2
	O’yin oshxona	25+37	25+37	50x2
	Uxlash xonasi ayvon	50x1	50x1	50x2
	Xojatxona	10x2	10x2	10x4
	Krovotxona	5x2	5x2	5x4
Jami:		162	162	300
2	Maktab yoshidagi bolalar uchun guruxli yacheyka xonalari.
	Echinish xonasi	-	20x1	20x2
	Gurux xonasi	-	25+37	50x2
	Uxlashxona – ayvon	-	50x1	50x2
	Xojatxona	-	10x2	10x4
	Krovatxona	-	5x2	5x4
Jami:			160	320
3	Uslubiyatchi xonasi	-	-	75
4	Tibbiyot xonalari:			10
	Tibbiyot xona	10	10	6
	Kasal bolalar uchun xona	-	8	6x2
5	Ma’muriy xo’jalik xonalari:
	Mudir kabineti	9	9	9
	Oshxona, yuvinish xonasi, tayyorlash, tarqatish xonasi bilan	18	24	23
	Sabzavotlarni saqlash xonasi	3	4	6
	Quruq maxsulotlarni saqlash xonasi	4	6	8
	Toza kiyim – kechaklarni saqlash xonasi	4	6	8
	Yuvinish, ajratish, dazmollash xonasi bilan qo’shilgan xona	10	14	20
	Xo’jalik omborxonasi	4	6	8
	Xizmatchilar xojatxonasi	3	3	3
Jami ishchi maydoni		227	408	813
Qurilish hajmi, m^2		1050	1900	3850

Eslatma:

1. Isitish punkti, elektrshiti va shamollatish kamerasi loyihalashda ishchi maydoni hisobga olinmaydi.

2. Bufet xonasi yasli yoshidagi bolalar uchun yopiq himoyalangan xonada, o’ynash – oshxonalarda, maktabgacha yoshdagilar uchun – guruxlar maydonida, uxlash-ayvonida bo’lib 3m² joy ajratiladi.

Guruxli yacheykalar xonalarining tarkibini birgalikda o’zaro bog’lanishi
1- mashg’ulotlar va ovqatlanish hududi; 2- o’ynash va dam olish hududi;

3- xojatxona; 4- krovatxona; 5- garderob; 6- soyabon yoki ayvon (uchastkada);

7- uchastkadagi gurux maydonchasi; 8- ayvoncha.




Bolalar yasli – bog’chalaridagi ma’muriy –xo’jalik xonalarini rejalashtirish bo’laklari.

A- bolalar bog’chasida ajratilgan guruxlar; b- 280 o’rinli bolalar bog’cha-yaslilarida kasal bo’lganlar uchun xona; v- yasli guruhlar qabulxonasi; g- 140 o’rinli yasli – bog’cha uchun oshxona; d- 280 o’rinli kunduzgi bog’cha-yaslilardagilar uchun kir yuvish xonasi; j- poklanish kabinkasining gabarit o’lchamlari va sxemalari; ye – bog’cha – yaslilardagi xojatxonalar.

1. 
   tibbiyot xonasi; 2- palata; 3- oshxona; 4- tayyorlash xonasi; 5- sabzavotlar omborxonasi; 6- quruq maxsulotlar ombori; 7- yuvish – ajratish xonasi; 8- quritish shkafi; 9- quritish – dazmollash.
   

Bolalar yasli – bog’chalaridagi ma’muriy – xo’jalik xonalarini rejalashtirish bo’laklari

a – bolalar bog’chasida ajratilgan guruhlar; b – 280 o’rinli bolalar bog’cha – yaslilarida kasal bo’lganlar uchun xona; v – yasli guruhlar qabulxonasi; g – 140 o’rinli yasli – bog’cha uchun oshxona; d – 280 o’rinli kunduzgi bog’cha – yaslilardagilar uchun kir yuvish xonasi; j – poklanish kabinasining gabariy o’lchamlari va sxemalari; ye,z – bog’cha – yaslilardagi xojatxonalar.

1 – tibbiyot xonasi; 2 – palata; 3 – oshxona; 4 – tayyorlash xonasi; 5 – sabzavotlar omborxonasi; 6 – quruq mahsulotlar ombori; 7 – yuvish – ajeratish xonasi; 8 – quritish shkafi; 9 – quritish - dazmollash.



Yasli va maktabgacha guruxlar xonalarining rejalashtirish bo’laklari (elementi).

A,b- bolalar bog’chasida kichik va katta yoshdagilar guruxi xonalari; v,g-uxlash xonasi – ayvoni bilan navbatida kichik yasli va katta bog’cha yoshdagi bolalar uchun guruxlar xonalari; d,j- kichik va katta yoshdagi yasli bolalari uchun o’ynash – oshxonasi; ye-yozgi pavilьon; z- 50 o’rinli yasli – bog’chalarni joylashuvchi (yozda 95 o’ringacha yozgi pavilьoni bilan); 1- qabulxona; 2- o’ynash –oshxona; 3- xojatxona. A,B-maktabgacha va yasli yoshidagi bolalar uchun xonalar; B-ma’muriy – ho’jalik xonalari.

Alohida korpusdagi yasli – bog’chalar xonalarining o’zaro funktsional bog’lanishi.

Rasm. A-80 o’rinli bolalar yaslisi; b- 100 o’rinli bola-bog’cha.

Айвон

Ўйинхона Ошхона

Айвон

Ҳўжалик ҳовлисига

Ўйинхона Ошхона

Кир ювиш

Ошхона

Маҳсулотлар

Чойшабхона
^


Қабул

хона

Хожат

хона

Қабул

хона

Хожат

хона

Омборхона

Ҳодимлар хонаси

Ҳожатхона

Тиббиёт

хонаси

Мудир кабинети



Хожат

хона

Қабул

хона

Хожат

хона

Қабул

хона

Ўйинхона

Ошхона

Айвон

Айвон

Ўйинхона ошхона



а






Гурухлар

хонаси

Мусиқа хонаси

Гурухлар

хонаси

Кроватхона

Ҳожатхона

Ечиниш

Ечиниш

Кроватхона

Ҳожатхона



мудир кабинети

омборхона

ходимлар хонаси

ошхона

чойшабхона

маҳсулотлар

хожатхона



Ечиниш

Кроватхона

Ҳожатхона

Ечиниш

Кроватхона

Ҳожатхона



Хўжалик ҳовлиси

Гурухлар

хонаси

Гурухлар

хонаси

б



MTMNING ASOSIY XONALARI

(O’RINLI BOLALAR BOG’CHASI)

№	Xonalarning nomi	Umumiy yuzi, kv.m.
Bolalar bog’chasi bloki
1	Guruxlar xonalari (4 ta gurux)	320
2	Yotoqxona	272
3	Ayvon	120
4	Echinish xonasi	80
5	Bufet, idish yuvadigan joy bilan	16
6	Hojatxona	96
Umumiy maydon:		904
2. Bolalar yaslilari bloki
7	Yotoqxona ayvoni (2 guruh)	144
8	O’yin – ovqatlanish xonasi	160
9	Qabul qilib olish xonasi	72
10	Bufet, idish yuvadigan joy bilan	8
11	Hojatxona	60
Umumiy maydoni:		444

Bolalar yaslilar xonalarining o’zaro aloqalari sxemasi


Ётоқхона айвони билан



Ҳожатхона

Гуруҳ хоналари



Болалар яслиси



Буфет, идиш ювиш жойи билан

Ечинтириш хонаси


Bolalar bog’chasi xonalarining o’zaro aloqalari sxemasi


Директор кабинети

Методика кабинети





Тиббий марказ

Болалар яслиси



Хўжалик ишлари мудири





Девонхона, бухгалтерия

Санузел



Вестибюль


Ma’muriy – xo’jalik bloki xonalarining o’zaro aloqalari sxemasi


Ётоқхона айвони билан



Ўйинхона, ошхона

Ҳожатхона



Болалар яслиси



Буфет, идиш ювиш жойи билан

Қабул қилиб олиш хонаси


Izohli so’zlar – glossariy
Yozgi xona – yozning issiq davrida, dam olish, bolalarning o’ynashi uchun mo’ljallangan joy;

Ravon ayvon (veranda) – binoga yopishtirib qurilgan ayvoni yozgi xona;

Terrasa- binoga ochiq yoki yopilgan dam olish, o’ynash maydonchasi;

Uchastka – tekislangan yer sathi bino oldi, atrofidagi tekis yer maydoni;

Karkas – binoning yuk ko’taruvchi asosi, alohida sterjenlar – tayanchlar va to’siqlarni bir – biriga bog’lash natijasida hosil bo’ladi;

Bino konstruktsiyasi – binoga xizmat qiluvchi, ko’tarib turuvchi, o’rab turuvchi, pol sathini ko’tarib turuvchi barcha uskunalarni tushuniladi. Konstruktsiyalarning turi juda ko’p.

Perspektiva – inson tomonidan ko’rish orqali predmetlarni qabul qilishga muvofiq tarzda predmetli olamning tasviriy sistemasi (tizimi), arxitekturaviy chizmalar va tasviriy san’atda perspektivadan illyuzorli kenglikni ko’rish uchun foydalaniladi.

Plastika – binoga xushbichimlilik, inshootga hajmiy – fazoviy formalarning yechimini topganligi, fasadning detallashtirilishi.

Proportsiya – bino va inshootlardagi o’lchamlarning muvofiqligi, bir butunligi tashkil etuvchi qismlarning bir biriga nisbati va ularning butuniga nisbatan aniq bir kelishuvchanlik nisbati.

Evakuatsiya – favqulotta holatlardan (yong’in, yer qimirlash va boshqa) qo’shimcha qilingan yoki normadan ortiqcha oraliq hisoblanadi.

Perila – zinalar yonidagi tutqichni nazarda tutiladi.

Teplыy perexod – isitilgan yo’lak bir binodan ikkinchisiga o’tiladigan yo’l.

Orientatsiya – gorizontining kerakli tomoniga yo’nalganligi.
Loyiha tarkibi va masshtab

13. 
    Bosh tarz M 1:500
    
14. 
    Qavatlar tarxi M 1:100, 1:200
    
15. 
    Old va yon tarzlar (2) M 1:50, 1:100
    
16. 
    Qirqim (2) M 1:100
    
17. 
    Perspektiva va maket
    
18. 
    Qabul qilingan arxitekturaviy – rejalash yechimlarini asoslangan holda tushuntirish xati.
    

Adabiyotlar ro’yxati

Asosiy darsliklar va o’quv qo’llanmalar

1. Убайдуллаев Х.М, Хидоятов Т.А, Абдурахманов Й.И, Г.И.Коробовцев

2. Мансуров Я.М “Архитектуравий лойихалаш” Тошкент 2012 г. ўқув қўлланма.

1. 
   Иноғомов Б.И “Замонавий бино ва иншоотларни лойихалаш” Тошкент 2010, ўқув қўлланма.
   
2. 
   Убайдуллаев Х.М., Инагамова М.М. “Турар жой ва жамоат биноларини лойиҳалашнинг типологик асослари” Тошкент 2009 й, дарслик.
   
3. 
   Иногамова М.М. “Енгил автомобилларга техник хизмат кўрсатиш шахобчаси” услубий кўрсатма. 2015 йил.
   

Xorijiy adabiyotlar

1. Quentin Pikard «The Architect’s Handbook» Blackwell Publishinq 2003.

2. Otto Sile «Parkbaten » Bauversaq QMBH Wiesbaden und Berlin 1986.

3. Вakег G., Funaro В. «Parking» Reinhold Publishing Corporation, New York 2000.

4. Buttner O. «Parkplatzee und Grossgaragen». Berlin, 2010.

5. Brennan F. X. Town «Centre Parking. Construction and Layout» Conf. Inst. Munic. Eng. London, 1990.

6. Карай Херцег. СТОА. 1975 г.

7. Г.Е. Голубова “Гаражи” М., Стройиздат 1986 г.

8. Т.П. Лупева., Э.Н. Кодышу ва ҳ.к. “Гаражи – стоянки для легковых автомобилей” М., “АО ПРОИЗД” 1988 г.

9. Е.Б.Рябкова «Гараж» изд-во Тихоокеанского Госуд. Унив-та, 2012 г, метод. указания

10. «Стоянки легковых автомобилей». ТСН 21-30-96. МГСН 5.01-94.

11. Пособие к МГСН 5.01-94. «Стоянки легковых автомобилей». Выпуск 1.

12. Гельфонд А.Л “Архитектурное проектирование общественных зданий и сооружений” учеб. пособия изд. Архитектура – С. М., 2010 г.

13. Нойферт П., «Строительная проектирование», Справочник, М., «Архитектура-С», 2010 г.

14. Шештокас В.В., Адомавичус В.П., Юшкявичус П,В. Гаражи и стоянки. М., 1984 г.

15. Бархин Б.Г. «Методика архитектурного проектирования в системе строительного образования», 1988 г.

16. Лисициан В.М., Пронина Е.С. Архитектурное проектирование, М.Стройиздат, 1990. Г..

17. Архитектурный ежегодник. Санкт-Петебрург. ISBN 978-5-91542 150-8

18.ОАМ (Объединение архитектурных мастерских), «Пропилеи», Санкт- Петербург, 2012 г.

Normativ xujjatlar

1.ҚМҚ 2.09.04-98 “Корхоналарнинг маъмурий-маиший бинолари”

2.СниП II-93-74 Часть II, глава 93 – Строительные нормы и правила. Нормы проектирования Предприятия по обслуживанию автомобилей. М., Стройиздат, 1975.

3. СНиП П-Д.9-62. Предприятия по обслуживанию автомобилей. Нормы проектирования.

4. ШНК 2.07.01-03 Градостроительство.Планирование развития и застройки территорий городских и сельских населенных пунктов.

5.СНиП 21-02-99* Стоянки автомобилей

6. ПОСОБИЕ по размещению автостоянок, гаражей и предприятий технического обслуживания легковых автомобилей в городах и других населенных пунктах. КиевНИИП градостроительства 1983 г. № 135

7. ПОСОБИЕ для проектирования. Гаражи - стоянки для легковых автомобилей, принадлежащих гражданам. Ао ЦНИИПРОМЗДАНИЙ», Москва, 1998 г.

Internet saytlari

1. 
   www.a-len.ru
   
2. 
   www.stroyka.uz
   
3. 
   www.proekts.ru
   
4. 
   www.5 ballow.qip.ru
   
5. 
   www.bestreferat.ru
   
6. 
   www.archrecord.construction.com
   
7. 
   www.greensource.construction.com