Arxitektura yo’nalishi 218-guruh talabasi bekmurodov a’zambek

Qatlamlararo (artezan) suvlar

• Suv o’tkazmaydigan ikki qatlam orasiga joylashgan suv o’tkazadigan qatlamda suv to’planishidan qatlamlararo yer osti suvlari hosil bo’ladi. Bunday suvlar bosimsiz va bosimli bo’lishi mumkin.

Artezian suvlarning otilib chiqishi

Mineral suvlar

• tarkibida ba`zi bir kimyoviy elementlar va birikmalar, shuningdek, gazlar bo`lgan suvlar. Tarkibidagi erigan minerallarning umumiy miqdori 1 g/l gacha bo`lgan suvlar chuchuk hisoblanadi. Ba`zi dengiz va ko`l suvlari ham M.s. ga kiradi. M.s.ning ma`lum shifobaxsh xususiyatiga va iqtisodiy jihatdan uzoq muddat foydalanish uchun yetarli miqdorga ega bo`lganlari mineral suv manbalari deb ataladi.

Yoriqlarda joylashgan yoki karst suvlar

• Granit, diorit, qumtosh, oxaktosh va shular singari mustaxkam tog’ jinslari yoriqlari orasida xarakat qiladigan suvlar yoriqlarda joylashgan suvlar deb ataladi. Yoriqlarning bir-biri bilan qo’shilishi va bog’lanishi sababli bulardagi suv, grun suvlaridan farqli o’laroq, xar tarafga oqishi, pastga oqishi yoki yuqoriga ko’tarilishi mumkin.

Yer ostida hosil bo’lgan bo’shliq - karstlardagi suvlar karst suvlari deyiladi. Bu suvlar tog’ jinslarida gorizontal va vertikal yunalishda xarakat qilib, tutash oqimlar hosil qiladi. Karst suvlari yuzaki suvlar bilan o’ziga xos aloqasi bilan ajralib turadi. Ko’p xollarda yuzaki suvlar o’z xarakati davomida karst rivojlangan maydonlarga kelib, yer ostiga singib ketadi, so’ngra tog’-yonbag’irliklaridan, daryo qirg’oqlaridan mo’l suvli buloqlar tarzida yer yuzasiga chiqadi.

• Yer ostida hosil bo’lgan bo’shliq - karstlardagi suvlar karst suvlari deyiladi. Bu suvlar tog’ jinslarida gorizontal va vertikal yunalishda xarakat qilib, tutash oqimlar hosil qiladi. Karst suvlari yuzaki suvlar bilan o’ziga xos aloqasi bilan ajralib turadi. Ko’p xollarda yuzaki suvlar o’z xarakati davomida karst rivojlangan maydonlarga kelib, yer ostiga singib ketadi, so’ngra tog’-yonbag’irliklaridan, daryo qirg’oqlaridan mo’l suvli buloqlar tarzida yer yuzasiga chiqadi.

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR:

• L. P. SHubayev. “UMUMIY YER BILIMI” Toshkent – 1975 y.
• “Gidrologiya fanidan ma’ruzalar matni” Abdunazarova H.
• Internet tarmoqlari.

THANKS

@A’ZAM