Article · April 018 citations reads 1,022 author

ҚОН БОСИМИНИ ТУШИРУВЧИ ШИФОБАХШ ЎСИМЛИКЛАР 
Узоқова Ф.Т., Менгиева Д.Э., 
1
Чўлиев И.Н., Хайтбаева С. 
1
Қарши давлат университети
 
Қарақалпоқ давлат универститети 
Маълумки, бизнинг ҳудудда табобат илми қадимдан жуда ҳам ривожланиб 
келган. Бунга сабаб диѐримизда ўсадиган ҳар бир ўсимлик маълум бир шифобахш 
хусусиятга эгалигидир. У ҳоҳ тоғли ҳудудда ўссин ѐки текислик, ѐки чўлда бўлсин 
унда шифобахшлик хусусият мавжуддир. Бундан ташқари табобат илмининг 
етакчи олимлари ҳам ўз вақтида бутун дунѐга машҳур бўлишган. 
Саломатлик 
ҳаѐтнинг табиат билан мутаносиблиги натижасидир, касаллик эса ҳаѐт қонунларига 
зид бўлган турмуш оқибатидир. Табиатнинг ажралмас бўлаги бўлган ўсимликлар 
инсонни тўйдиради, кийинтиради, унга ҳарорат бағишлайди, ҳавони мусаффо 
қилади, даволайди. 

---

Юқорида айтганимиздек, шифобахш ўсимликларнинг хосияти қадим 
замонлардан одамларга маълум бўлган ва улардан турли касалликларни даволашда 
фойдаланиб келинган. Чунки, улар таркибида одам организми учун зарур бўлган 
оқсил, углеводлар (карбонсувлар), ѐғ, витаминлар, минерал тузлар, физиологик 
актив моддалар ва яна бир қанча саломатлик учун фойдали бўлган элементлар бор. 
Адабиѐт манбаларида келтирилган маълумотлар асосида қон босими билан 
боғлиқ 
касалликларда 
қўлланилиб 
келинган 
ана 
шундай 
шифобахш 
ўсимликларнинг айримларига тўхталиб ўтмоқчимиз.
Пиѐз (Allium cera L) 
–пиѐзбоши таркибида эфир мойи, витамин С, В
1
, 
каротин, фитонцидлар, флавоноидлар ва бошқа моддалар бор. Барги таркибида эса 
витамин С, В
2
, каротин, эфир мойи ҳамда органик кислоталар бор. 
Атеросклероз ва юрак касалликларида, айниқса, таом асосини кўп ѐғ ташкил 
этса, жуда фойдали. Холестерин синтезини камайтиради, шу билан юрак-қон томир 
касалликлари ривожланиши хавфини камайтиради. Бунинг учун пиѐзнинг 
спиртдаги настойкаси ичилади. Пиѐзбошидан настойка тайѐрлаш учун ярим литр 
спиртга 40 г тозаланган ва майдаланган пиѐзбошидан солиб, 7 кунга қўйиб 
қўйилади. Сўнгра докада сузилади. Юқорида кўрсатилган касалликларга даво 
қилиш учун кунига 2-3 маҳал бир чой қошиқ настойкага 3 ош қошиқ сув 
аралаштириб ичилади.