Архитектура

ЭКОНОМИКА И УПРАВЛЕНИЕ СТРОИТЕЛЬСТВОМ 
53 
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
4,1
3,9
3,6
4,2
5,2
5
5
4,9
5,3
5,5
6,4
96
98
100
102
104
106
108
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Жами саноат
шу жумладан, қурилиш материаллари саноати
1-расм. Ўзбекистон Республикаси саноат маҳсулоти умумий ҳажмида қурилиш 
материаллари саноати маҳсулотлари улушининг ўзгариш динамикаси*
 
Манба: Ўзбекистон Республикаси Давлат статистика қўмитаси маълумотлари
Қурилиш 
материалларини 
ишлаб 
чиқариш 
саноатининг 
ривожланишида 
муҳим аҳамиятга эга бўлган саноат 
объектларининг, 
уй-жой 
фондининг, 
умумтаълим ва тиббиѐт муассасаларининг 
моддий-техник базасини мустаҳкамлашга 
қаратилган давлат ва тармоқ дастурлари 
амалда 
татбиқ 
этилиши 
натижасида 
аҳолининг 
замонавий 
қурилиш 
материалларига 
бўлган 
эҳтиѐжлари 
сезиларли даражада қондирилмоқда. 
Бу борада Ўзбекистон Республикаси 
Президенти И.А.Каримов таъкидлаган-
ларидек: “Табиийки, янги қурилишларни 
замонавий қурилиш материаллари ва 
конструкцияларисиз 
тасаввур 
қилиб 
бўлмайди. 
Қишлоқ 
жойларда 
барпо 
этиладиган объектларни қуришда йиғма, 
композицион ва кичик блокли конструк-
цияларни қўллаган ҳолда, индустриал ва 
йиғма технологияларни кенг жорий этиш 
даркор” [2]. 
Шундай экан бугунги кунда республика-
мизда импорт ўрнини босувчи сифатли ва 
нисбатан 
арзон 
замонавий 
қурилиш 
материалларини ишлаб чиқариш ва улар-
нинг экспорт салоҳияти ошириш бораси-
даги чора-тадбирларни амалга ошириш 
долзарб вазифалардан ҳисобланади.
Таҳлилларнинг кўрсатишича, охирги 
йилларда бу борада қатор ижобий ишлар 
амалга оширилиб мазкур тармоқ турли 
саноат ва ижтимоий объектлар қурилишини 
республикамизда ишлаб чиқарилаѐтган 
цемент, оҳак, гипс, деворбоп, том, 
пардозбоп материаллари(ойна, мармар ва 
гранит 
плиталар), 
сантехкерамика, 
гидроизоляция материаллари каби жами 
100 хилдан ортиқ асосий қурилиш 
маҳсулотлари билан таъминламоқда(1-
жадвал). 
1-жадвал 
маълумотларини 
таҳлил 
этадиган бўлсак, цемент ишлаб чиқариш 
ҳажмининг 2012 йилда 2003 йилга нисбатан 
1,7 мартага, қурилиш оҳагини ишлаб 
чиқариш 2,8 мартага, гипс ишлаб чиқариш 
ҳажми эса 3,9 мартага ва ҳ.к.ларни 
кўришимиз мумкин.
Шунингдек, 
охирги 
йилларда 
республикамизда ишлаб чиқарилаѐтган 
жами қурилиш материаллари таркибида 
асосий ўринни эгаллаб келаѐтган цемент 
маҳсулотларини ишлаб чиқариш ҳажми-
нинг ортиб бораѐтганлигига қарамасдан 
унинг жами қурилиш материалларини 
ишлаб чиқаришдаги улушининг камайиб 
бораѐтганлигини 
кўришимиз 
мумкин. 
Масалан, 2010 йилда жами қурилиш 
материаллари 
таркибида 
цементнинг 
улуши 86,3 фоизни, махсус қурилиш 
материаллариники 12 фоизни, деворбоп 
материаллар 
0,8 
фоизни 
ва 
бошқа 
материаллар 0,9 фоизни ташкил этган 
бўлса, 2013 йилда цементнинг улуши 10,3 
фоизга камайган ҳолда 76 фоизни, махсус 
қурилиш материлларининг ҳиссаси 12 
фоизни, деворбоп материаллар 9 фоизни ва 
бошқа материлалар 3 фоизни ташкил этган. 
Бунинг ўзиям тармоқ корхоналарида 
маҳаллийлаштириш ва диверосификаци-
ялаш дастурларининг амалий тасдиғидан 
далолат беради. 

---