Архегонийли ва гулли ўсимликлар бўйича амалий машғулотлар

24-rasm. Ko‘k no‘xot. 1-novdada hosil bo‘lgan gul, meva va barglar;
2-gulining umumiy ko‘rinishi; 3-gultojibarglar (p-elkan, v-eshkak,
l-qayiqcha); 4-changchilar; 5-urug‘chi
Ahamiyati: Bu oila vakillarining ildizlari tuganak bakteriyalar bilan birga simbioz holatda yashab atmosferadagi erkin azotni o‘zlashtirish qobilyatiga ega. Shuning uchun ham almashlab ekishda keng foydalaniladi. Oilaning bir qancha turlari tarkibida oqsil bo‘lganligi uchun, to‘yimli ovqat sifatida ishla-tilatiladi. Ba`zi vakillaridan moy, bo‘yoq va dorilar tayyorlanadi. Manzarali o‘simlik sifatida ham ayrim turlari ekib o‘stiriladi.


Ishni bajarish tartibi va topshiriqlar:

1. 
   Gerbariylardan foydalanib, oilaning umumiy morfo-logik belgilari bilan tanishing, aniqlagich yordamida turkumlarini bir-biridan farqlang.
   
2. 
   Oila vakillaridan birini alohida ajrating. Uning poya tuzilishiga, barg va yon barglarning shakliga, gajak-larni hosil bo‘lishiga, to‘pgullariga, gul qismlariga, ko-sacha, gultojibarglariga, changchilarning chang iplarini qo‘shilgan yoki qo‘shilmaganligiga, urug‘chining tuzili-shiga, meva va urug‘chining shakllariga e`tibor bering va ularning rasmlarini chizing.
   

Gul formulasini tuzing.
Ko‘kno‘xot: ^./^. Ca₍₅₎Co_1+2+(2)A ₍₉₎₊₁G ₍₁₎


Nazorat savollari

1. 
   Burchoqdoshlar oilasining yer yuzida nechta turkum va turi uchraydi?
   
2. 
   Oila vakillari qanday tipdagi to‘pgullarni hosil qiladi?
   
3. 
   Gullarini tuzilishida qanday o‘ziga xoslik mavjud?
   
4. 
   Oila vakillaridan qaysi birlarini ilmiy nomlarini bilasiz?
   

Mavzu: Ziradoshlar oilasi

• 
  O‘rganilayotgan vakilning sistematik o‘rni
  
• 
  Ra’no kabilar ajdodchasi –Rosidae
  
• 
  Ziranamolar qabilasi – Apiales
  
• 
  Ziradoshlar (soyabonguldoshlar) oilasi – Apiaceae
  

Vakillari:

1. 
   Sassiq kovrak – Ferula assa-foetida
   
2. 
   Veneratoj so‘zanak– Scandix pecten – Veneris
   
3. 
   Keng bargli chaqamig‘ – Turgenia latifolia
   
4. 
   Yalong‘och gulli sel’derey – Apium nudiflora
   
5. 
   Zira– Bunium persicum
   
6. 
   Sassiq alaf – Conium maculatum
   
7. 
   Yirikbargli alqor – Mediasia macrophyllum
   
8. 
   Ukrop, shivid – Anethum graveolens
   
9. 
   Kashnich – Cariandrum sativum
   
10. 
    Yovvoyi sabzi – Daucus carota (25-rasm)