Қарақалпақ МӘмлекетлик университети экономика кафедрасы микроэкономика пәнинен

5. Өндирис функциясы төмендегише берилген Q=L^0.25×K^0.75 егер L- 9%ге, K- 4 %ге ortirilsa, өндирис көлеми қандай өзгереди?


6.Фирма өндиристе капитал ҳәм мийнеттен пайдаланады. Өндирис функциясы Q=10L^0.5×K^0.3 . Бас қалған кетеклерди толтырың ҳәм изокванта сызықты графикте сәўлелендириң.

K	20	…	25	…	10
L	…	20		25	…
Q	100	100	100	100	100

Бир бирлик капитал баҳасы-20$, бир бирлик мийнет баҳасы-20$ болса, изокостаны сызың ҳәм оның аўысыў мүйешин анықлаң.

7. Егер L=160, MP_L=200 ҳәм TP_L(16)=4000 болса:
A) AP_L(15) ды табың.
B) AP_L(17) қайсы аралықта болыўы мүмкин?


8. Өндирис функциясы Q L^0,5K^0,5. Жамғарма нормасы 0,5, амортизация нормасы 0,1. Мийнет қәрежети өзгермес. Басланғыш мийнет қәрежети – 160 000, басланғыш капитал баҳасы – 90 000. Кейинги ҳәм узақ мүддетли аралық ушын өндирис көлеми табылсын (R.Solou модели).


9. Таблица мағлыўматлары тийкарында 100 бирлик өним өндирис ушын Изокванта графиги сызылсын:
Q (L,K)

Мийнет қәрежетлери, L	Капитал қәрежетлери, K
	10	20	30	40	50
10	20	40	70	90	100
20	35	60	100	140	160
30	60	100	140	160	190
40	80	140	180	200	220
50	100	180	200	220	230

10. Фирманың өндирис функциясы төмендеги көриниске ийе: Q=6K²L³. Капитал баҳасы 60000 сўм, исши күши баҳасы 130000 сўм болса, ол максимал өним өндириси ушын қанша исши күшинен ҳәм қанша муғдардағы капиталдан пайдаланады?


11.Өндирис функциясы төмендегише берилген: Q(K,L,M)=56K^0.25L^0.3M^0.33 усы функцияның мусбат, жасырын яки өзгермес масштаб нәтийжесине ийе екенлиги анықлансын.


12. Бир фирманың өндирис функциясы төмендегише берилген болсын: Q=3K^0.5L^0.5
Бир бирлик мийнет баҳасы 40000 сўм, бир бирлик капитал баҳасы 90000 сўм болса, фирма Q=1500 бирлик өним өндириси ушын қанша муғдарда мийнет ҳәм капиталға ийе болыўы керек?


13. Таблицадағы бас кетеклерди толтырың.

Исши күши көлеминиң өзгериўи (L)	Улыўма өним көлеми (Q)	Шекли өним (MP)	Орташа өним (AP)
3	…	…	20
4	…	15	…
5	100	…	…
6	…	5	…
7	…	…	13

14. Таблицадағы бас кетеклерди толтырың.

Капитал көлеминиң өзгериўи (K)	Улыўма өним көлеми (Q)	Шекли өним (MP)	Орташа өним (AP)
3	90	…	20
4	…	10	…
5	100	…	…
6	…	…	19
7	118	…	…

15. Өндирис функциясы төмендегише берилген Q=K^1/2×L^1/2 . Q=200 ге тең болған ҳалда, изокванта сызылсын ҳәм L=100 болған жағдайдағы шекли технологиялық алмастырыў нормасы анықлансын.


16. Фирманың өндирис функциясы Q=4K²L³. Капитал баҳасы 30 мың сўм, исши күши баҳасы 40 мың сумға тең. Егер фирма бюджети 300 мың болса ол қанша муғдарда максимал өним ислеп шығара алады?


17. Өндирис функциясы Q=K×L. Фирма қәрежети 4 800 000 сўм тең. Егер бир саатлық жумыс ҳақы 3 000 сўм, бир саатлық ижара ҳақы 4 000 сўм болса, максимал өндирис көлеми табылсын.


18. Улыўма қәрежет формулалары төмендегише берилген:
a)TC=500+5×Q; b) TC=500+5×Q+0.25×Q²
Масштаб нәтийжесиниң типи анықлансын.


19. Кәрхананың өним өндирис көлеми 1- жылы 60% ге, 2-жылы 30% ге, 3-жылы 56.25% ге, 4-жылы 60% ге асты. Кәрхананың орташа өсиў дәрежесин ҳәм жәми өскен дәрежесин пайызларда көрсетиң.


20. Жумысшылардың жумыс саатлары 8 саатдан 6 саатқа қысқартырылды. Жумыс өнимдарлығы неше процентке асса өндирис көлеми 2%ге артады?


VI БАП. БАЗАР ЭКОНОМИКАСЫ ШАРАЯТЫНДА ФИРМАЛАРДЫҢ ӨНДИРИС ҚӘРЕЖЕТЛЕРИ



Темаға тийисли мәселе ҳәм тапсырмаларының үлгили шешимлери


1.Егер TC(10)=5 2, AC(9)=5.3 ҳәм MC(9)=5 болса:

1. 
   MC(10) ды табың;
   
2. 
   Усы мағлыўматлар тийкарында TC(8) ды табыў мүмкинбе?
   

Шешими:

1. 
   AC=TC/Q демек TC(9)=AC(9)×9=5.3×9=47.7
   

MC(10)=TC(10)-TC(9)=52-47.7=4.3

2. 
   TC(8)=TC(9)-MC(9)=47.7-5=42.7
   

Жуўап: a) MC(10)= 4.3; b) мүмкин TC(8)=42.7


2. Таблица мағлыўматларынан пайдаланып бас кетеклерди толтырың

Q	TC	AFC	VC	AC	MC
1				150
2		60			26
3			78
4	216

Шешими:
Өзгермес қәрежет FC=AFC×Q=60×2=120. Шекли қәрежет MC_i=TC_i+1-TC_i ге тең. Улыўма қәрежет TC=FC+VC. Улыўма орташа қәрежет AC=TC/Q енди таблицаны толтырамыз:

Q	TC	AFC	VC	AC	MC
1	750	120	30	150	30
2	176	60	56	88	26
3	198	40	78	66	22
4	216	30	96	54	18

3.MP_L(6)=10 , AP_L(5)=4 . AP_L(6)=?
Шешими:
TP_L(5)=AP_L(5)×5=4×5=20
TP_L(6)=TP_L(5)+MP_L(6)=20+10=30,
AP_L(6)=TP_L(6)/6=30/6=5


Жуўап: AP_L(6)=5.


Өз бетинше ислеў ушын мәселе ҳәм тапсырмалар

1. Ресурс қәрежетлери өзгермес N=2. Басқа қәрежетлер L=2, K=16, P_L=10, P_K=5, P_N=1 бирликке тең. Өндирис функциясы Q(L,K,N)=20×L+26×K+K×L×N +N² көринисинде. Исбилермен улыўма мийнет ҳәм капитал қәрежетлериниң 100 бирлик етиўи ушын алдыңғы қәрежетлериниң қандай өзгериўи керек?

2. Бас кетеклерди толтырың.

Q	AFC	VC	AC	MC	TC
0	-	-	-	-	100
10			20
20	5
30				11	390
40		420
50	2		14

3.Бар мағлыўматлар тийкарында бас кетеклерди толтырың.

Q	TC	AFC	VC	AC	MC
1				1 500
2		6 000			2 600
3			7 800
4	21 600

4. Таблицадағы мағлыўматлардан пайдаланып бас кетеклерди толтырыў мүмкинбе?

Q	AVC	VC	AC	MC	TC
1				2 500
2	2 000
3		5 000
4		5 500
5			1 100

5. Узақ мүддетли өндирис аралығында төмендеги бас кетеклер толтырылсын.

Q