Annotatsiya ushbu ma’ruza matnda, mavzular haqida tushuncha, ularning tasnifi, dori preparatlarining yangi avlodlari, tibbiyot amaliyotida eng ko’p qo’llaniladigan xillari haqida axborot berilgan. Ma’ruzalar matnining

Tazepam
kimyoviy hamda farmakologik jihatdan xlordiazepoksid hamda 
seduksenga o`xshab ketadi, ularga nisbatan ta`siri kuchliroq. 
Mazepam
ham 
yuqorida 
keltirilgan 
trankvilizatorlarga 
o`xshab 
ketadi. 
Tinchlantiruvchi ta`siri kamroq, ba`zi holatlarda stimullovchi xususiyatga ham ega. Shu 
tufayli mazepam «kunduzgi» trankvilizator deb ataladi, chunki kunduzi qo`llansa ham 
mexnat qobiliyatiga yomon ta`sir ko`rsatmaydi. 
Amizil
anksiolitik, tinchlantiruvchi xususiyatga ega. Markaziy xolinolitik, bosh 
miyaning retikulyar formatsiyasi xolinoreseptorlarini bog`lashi tufayli tinchlantiradi. 
Narkoz uchun qo`llanadigan, uxlatuvchi moddalar, narkotik analgetiklar ta`sirini 
oshiradi, talvasaga qarshi xususiyati bor. Amizil yo`tal refleksini ham tinchlantiradi. 
Boshqa trankvilizatorlarga o`xshab psixonevrozlarda qo`llaniladi.
Trioksazin
o`rtacha anksiolitik xususiyatga ega. Bu modda kayfiyatni ko`taradi, 
uxlatadi, mushaklarni bo`shashtiradi. 

---

SEDATIV (TINCHLANTIRUVCHI) MODDALAR 
Bu moddalar miya po`stlog`ida tormozlanish jarayonlarini oshirib, bu jarayonlarni 
chuqurlashtiradi.to`playdi, markaziy nerv sistemayeiga ta`sir ko`rsatadi. Bu ta`sir nerv 
sistemasi qo`zgaluvchanligi oshganda sezilarli bo`ladi, tormozlovchi va qo`zgaluvchanlik 
jarayonlari muvozanati to`g`rilanadi. Moddalarning qanday ta`sir etishi nerv sistemasi 
turi hamda faolligiga bog`liq bo`ladi. 
Sedativ moddalar nevroz, nevrasteniyada, uyqusizlikda qo`llanadi. Bromidlar asosan 
og`iz orqali yuboriladi — ichiladi, me`da-ichakda yaxshi so`riladi. Bromidlar organizmda 
to`planish xususiyatiga ega. Bromning qonda 50 % kamayishi 12 kunga to`g`ri keladi, 
qolgani bir oygacha aniqlanadi. Buyrakdan tashqari brom ichak, teri va sut bezlari orqali 
chikib ketadi. Uzok, vaqt mobaynida qo`llanganda bromidlar organizmda to`planib 
qolishi, natijada surunkali zaharlanish mumkin, bunda bromizm xolati ro`y beradi. 
Bromizm holatida organizm umumiy tormozlanadi, bo`shashish, xotiraning susayishi, 
diqqatning kamayishi tumov kon`yunktivit, terida qichishish, toshmalar paydo bo`ladi. 
Bromizmni davolash uchun katta miqdorda xloridlar — natriy xlorid (10—90 g sutkaga) 
bilan suv (3—5 l sutkaga qo`llanadi. Terini, og`izni, ichakni vaqti-vaqti bilan tozalab 
turish kerak. Siydik haydovchi moddalar ham qo`llanadi. Bolalar amaliyotida qo`llash 
uchun brom eritmasi mevalar sharbati bilan birga ishlangan holda chiqariladi.