Аниқлаган ва

O
C
H
фермент + HO P
O O
H
O CH2
N CH3
OH
C H O

Каталитик реакциянинг иккинчи босқичида субстратнинг

ўзгариши асосида фаолланган комплексга айланади [ES]':
Шуни хам эсда тутиш керакки, фермент-субстрат комплекси
[ES] ҳосил бўлиши жуда тез кетиши туфайли, у ҳар доим Е ва S билан
мувозанатда бўлади. [ES]' унинг Е ва Р га парчаланиши эса нисбатан
секин боради ва амалиѐтда фермент-субстрат комплекси
концентрациясига таъсир қилмайди. Шу ғояга асосан Михаэлис ва
Ментенлар реакция тезлиги (V) ни субстрат концентрацияси S билан
боғловчи тенгламани ишлаб чиққанлар. Тенгламанинг ифодаси
қуйидагича:
• V- ферментатив реакция тезлиги;
• S- субстратнинг концентрацияси;
• Km- фермент-субстрат комплекси ҳосил бўлиш реакцияси
Фермент-субстрат комплексини ҳосил
бўлиш омиллари, комплекснинг Е ва S билан
мувозанати ва унинг комплекси ES ва Е, Р
ларга парчаланиш тизими асосида қуйидаги
хулосага келиш мумкин.
Ҳар қандай ферментатив реакциянинг
бошланғич тезлиги, субстрат
концентрациясига боғлиқ бўлиб, бу кўрсаткич
маълум вақтгача сақланиб, субстрат
миқдорининг камайиши реакция тезлигининг
пасайишига сабабчи бўлади.
Дастлабки ферментатив реакция тезлиги
(энзим концентрацияси бир хил бўлганда)
субстрат миқдорига қараб ошиб боради,
сўнг маълум муддатдан кейин доимий
ҳолатга ўтади. Бу эса фермент-субстрат
комплекси ҳосил бўлишидан дарак беради.
Каталитик марказни субстрат билан
тўйинтирилса, реакция тезлиги максимумга
етади [S]>>[E].
Ферментатив реакциянинг график шаклидаги ифодаси
Шундай қилиб, Михаэлис константаси
реакция тезлиги (V) максимал тезлик
(Vmax) нинг ярмини ташкил қилган
вақтдаги субстрат концентрациясининг
қийматига тенг. Бу константа ферментатив
реакцияларни ўрганишда муҳим ахамиятга
эга, чунки у фермент-субстрат
комплексининг парчаланиш даражасини
ифодалайди. Фермент-субстрат комплекси
[ES] ҳосил бўлиши қанча юқори бўлса,
Михаэлис константаси шунча кичик бўлади
ва аксинча

10)Aktiv markaz hosil bo’lishi

Актив марказ – аминокислота қолдиқларидан ташкил топган (одатда 12-16) бўлиб, субстрат молекуласига тўғридан-тўғри боғланиш ва катализни амалга оширади.
Актив марказда иккита сайт мавжуд: