Andijon muhandislik andijon muhandislik



Download 186,88 Kb.
Pdf ko'rish
bet6/6
Sana02.01.2022
Hajmi186,88 Kb.
#94012
1   2   3   4   5   6
Bog'liq
qattiq jismning tekis-parallel harakati

Q

a

 

tezlanishiga  miqdor 



jihatidan  teng  bo’lib,  bir  chiziq  bo’ylab  qarama-qarshi  tomonlarga  yo’nalgan 

bo’lishi kerak. (5.16) ga muvofiq 



4

2

0

Q

0

Q

a

ω

ε



+

=

 



shartga ko’ra 

0

Q

0

a

a

=

 bo’lganidan 



4

2

0

a

0

Q

ω

ε



+

=

 



 

 

(5.17) 



ni  topamiz.  Bu  tenglik  tezlanishlar  oniy  markazi  Q  ning  0  nuqtagacha  bo’lgan 

п

а

 

В



 

А

 

х

 

ω

 

ε

 

µ

 



а

 

τ



а

 

а

 

а

 

а

 

п

ВА

а

В

 

А

 

х

 

ω

 

ε

 

µ

 



ВА

а

τ

ВА



а

В

а

 

А



а

А

а

 



masofasini  aniqlaydi.  Oniy  aylanish  radiusi  QO  ning 

0

Q

a

  bilan  tashkil  etgan 

burchagi (5.14) formulaga muvofiq 

2

tg

ω

ε



µ

=

   



 

      (5.18) 

 

  

 



 

10-shakl 

 

a

0

  ga 



µ

  burchak  ostida  (

ε

>0)


 

aylanma  harakat  yo’nalishida  (agar 

ε

<0 

aylanma  harakatga  teskari  yo’nalishda  bo’lsa)  OK  chizig’ini  o’tkazamiz  (10-

shakl). Shu OK chiziq olingan QO kesmaning Q uchi tezlanishlar oniy  markazini 

ifodalaydi.  Shunday  qilib  tekis  shaklning  tezlanishlar  oniy  markazining  holatini 

(5.17)  va  (5.18)  formulalaridan  foydalanib  topiladi.  Buning  uchun 

a

0

  va 



ω

ε



  lar 

berilgan bo’lishi shart. Tekis shaklning tezlanishlar oniy markazi Q ma’lum bo’lsa, 

uning boshqa nuqtalarining tezlanishlarini aniqlash soddalashadi. Q ni qutb nuqtasi 

uchun  olib  tekis  shaklning  boshqa  A  va  B  nuqtalarining  tezlanishlarini  (5.1) 

formulaga muvofiq topamiz 

BQ

Q

B

AQ

Q

A

a

a

a

a

a

a

+

=



+

=

 



Bu  yerda  Q  tezlanishlar  oniy  markazi  bo’lgani  uchun 

Q

a

=0  bo’lib, 

yuqoridagi tengliklar quyidagi ko’rinishga keltiriladi. 

BQ

B

AQ

A

a

a

a

a

=

=



  

 

 



(5.19) 

bu tezlanishlarning moduli 



4

2

BQ

B

4

2

AQ

A

BQ

a

a

AQ

a

a

ω

ε



ω

ε

+



=

=

+



=

=

                   (5.20) 



 

11-shakl 



0

a

0

a

ω

ε



Q

O

0

Q

a

k

µ

0



a

0

a

ω

ε



µ

Q

O

0

Q

a

k

µ

A



a

B

a

µ

µ




 

tengliklaridan  aniqlanadi.  (5.11)  formulalardan  S  tekis  shaklning  tegishli 

nuqtalarining  tezlanishlari  nuqtalardan  tezlanishlar  oniy  markazi  bo’lgan 

oraliqlarga proporsional ekani kelib chiqadi 



BQ

AQ

a

a

B

A

=

   



 

 

(5.21) 



olingan (5.11) va (5.12) ga asosan quyidagi natijaga kelish mumkin. 

Agar  tekis  shaklning  tezlanishlar  oniy  markazi,  aylanma  harakat  burchak 

tezligi 

ω

  va  burchak  tezlanishi 



ε

  lar  berilgan  bo’lsa,  tekis  shaklning  istalgan 

nuqtalarining  tezlanishlarini  qutb  nuqta  atrofida  oddiy  aylanma  harakat 

tezlanishlari  kabi  aniqlanar  ekan.  Tezlanishlar  oniy  markazi  A  va  B  nuqtalardan 

ularning 

A

a

va 


B

a

  tezlanishlariga 

µ

  burchak  ostida  o’tkazilgan  chiziqlarning 



kesishgan  nuqtasida  joylashgan  bo’ladi  (11-shakl).  Agar 

ε

=0  bo’lsa, 



n

BQ

B

n

AQ

A

a

a

ва

a

a

=

=



  bo’lib,  tezlanishlar  oniy  markazi 

A

a

va 


B

a

  tezlanishlar 

yo’nalgan chiziqlarning kesishgan nuqtasida joylashgan bo’ladi (12-shakl). 

Shuni  ta’kidlab  o’tish  lozimki,  tezliklar  oniy  markazi  bilan  tezlanishlar 

oniy markazi bir nuqtada bo’lmaydi. 

 

 



12-shakl 

 

Adabiyotlar 

 

1.

 



Шохайдарова П. ва бошšалар. Назарий механика. -Т.: Ўкитувчи, 1992. 

2.

 



Рашидов Т.Р. ва бошšалар. Назарий механика асослари.   -Т.: Ўкитувчи, 

1991. 


3.

 

Яхёев М.С., Мўминов К.Б. Назарий механика. -Т.: Ўšитувчи, 1990. 



4.

 

Никитин Н.Н. Курс теоретической механики. -M.: Высшая школа, 1990. 



5.

 

Тарг С.М. Краткий курс теоретической механики. -M.: Высшая школа, 



2002. 

6.

 



Мешчерский  И.В.  Назарий  механикадан  масалалар  тўплами.  -Т.: 

Ўкитувчи, 1990. 

7.

 

Мешчерский  И.В.  Сборник  задач  по  теоретической  механике.  -М.: 



Наука, 1986. 

 

A



a

B

a

Download 186,88 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish