Andijon mashinasozlik instituti “sanoat ishlab chiqarishni tashkil etish” kafedrasi “buxgalteriya hisobi”

Xarajatlarni hisobga olishning me’yoriy hisobi – ishlab chi-qarish jarayonida sarflangan xaqiqiy xarajatlarning me’yoriy xarajatlardan chetga chiqishini aniqlash uchun muomalalar, jara-yonlar va ob’ektlar bo’yicha sarflanadigan xarajatlarni oldindan aniqlash. Ushbu hisob ishlab chiqari lgan mahsulot (ish, xizmat) ning me’yoriy tannarxini va ulardan chetga chiqishni aniqlash im-koniyatini yaratadi.
Xarajatlarni hisobga olish ob’ekti – xarajatlarning ro’yobga chiqish joylari, bir xil mahsulotlarning turi yoki guruhi. Sub’-ekt faoliyatining, mahsulot, ishlab chiqarish bo’linmasi, menejer tomonidan qo’yilgan va ularga xarajatlarni olib boradigan ob’ekt.
Xarajatlarning paydo bo’lish joyi – sub’ekt va uning bo’lin-malarida sarflangan xarajatlarni nazorat qilish va boshqarish uchun rejalashtirish, me’yorlashtirish va hisobga olish bo’yicha bo’linmalar (ish joyi, bo’linma va tsex) ning tarkibi.
Hisob axboroti – iqtisodiy axborotning bir turi. Boshlang’ichma’lumotlarni yig’ish, o’lchash, qayd qilish va ularga ishlov berish bosqichlariga ega. Ushbu ma’lumotlarga tezkor boshqaruvni amalga oshirish uchun ishlov berish, yo’nalishi va aniq shartlari bo’yicha ushbu ma’lumotlarni guruhlashtirish, yakuniy axborotni shakl-lantirish, ichki va tashqi hisobotni tuzish uchun foydalaniladigan hisoblarni amalga oshirish ishlaridan tashkil topgan.
Hisoblangan bosqich – TMZ olish uchun kutilayotgan vaqtning oralig’i.
Hisobot davrining xarajatlari – hisobot davrida sarflangan jami xarajatlardan zahiradagi tayyor mahsulot va tugallanmagan ishlab chiqarish uchun sarflarni chegirib tashlagandan keyin qol-gan xarajatlarning yig’indisi.
Hisoblangan koeffitsient – TMZ quyilgan kapital summasining o’zgarishi natijasida har yillik zahiralarga sarflanadigan xarajatlarning summasini baholash maqsadida guruhning tejamli hajmini hisoblash va muhofaza zahirasining muqobil o’sishini ta’minlash uchun foydalaniladigan formula natijasida aniq-langan ko’rsatkich.