Andijon mashinasozlik instituti "mashinasozlik texnologiyasi"

Tozalash qurilmasining ishlash samaradorligini qanday hisoblash mumkin?

Tozalash qurilmasining ishlash samaradorligi deganda, havo tarkibidagi changni qancha miqdori qurilmada ushlab kolinganligi tushuniladi. Masalan, tozalash qurilmasiga m 1 kg changli havo kirib, unda m 2 kg chang zarrachalari ushlab

kolindi. Qurilmaning ishlash samaradorligi ^ quyidagi formula bilan % larda
hisoblanadi:

  ^m2
m₁


*100%

Agar havo tarkibidagi changning kontsentratsiyasi ma’lum bo’lsa, unda tozalash qurilmasining ishlash samaradorligi quyidagi formula bilan hisoblanadi:
  ^{Ck  Co} *100%
Ck
bu yerda Sk – qurilmaga kiritayotgan havo tarkibidagi changning kontsentratsiyasi, mg/m³
So- tozalangan havo tarkibidagi changning kontsentratsiyasi,mg/m³

Atmosfera havosini tozalash qurilmasini qanday tanlash mumkin?

Muxandislik amaliyotidan ma’lumki, changli havo tarkibidagi kichik zarrachalarni bitta tozalash qurilmasi (masalan, siklon yoki skrubber) yordamida butunlay ajratib olish nihoyatda kiyin. SHuning uchun tozalash qurilmasini tanlab olish uchun, avvalo, havo tarkibidagi chang zarrachalarining ulchamlarini, chang turini va uning kimyoviy tarkibini bilish kerak. Ammo changning ushbu ko’rsatkichlarni aniqlash

ko’p vaqtni va nihoyatda murakkab tizimga ega bo’lgan fizik-kimyoviy usullardan foydalanishni talab etadi.
SHuning uchun amalda tozalash jarayonlari boskichma – boskich amalga oshiriladi. Ya’ni avval chang cho’ktirish kameralari yordamida katta zarrachalar cho’ktiriladi, sungra kichik zarrachalar elektr filьtrlari yordamida ushlab kolinadi (changli havo filьtrlanadi). Natijada havoni tozalash darajasi 95% dan ko’prok bo’lishiga erishiladi.