Andijon davlat universiteti umumiy kimyo kafedrasi kimyoviy texnologiya fanidan

Ichimlik suvini tayyorlash sxemasi:
1 - suv manbai
2 - suv devori
3 - qo`pol tindiruvchi idish
4 - birinchi ko`tarish nasosi
5 - aralashtirgich
6 - tindiruvchi idish
7 - filtr
8 - xlorlovchi asbob - xlorator
9 - ikkinchi ko`tarish nasosi
10 -suv minorasi
Sanoat suvini tayyorlashning asosiy bosqichlari quyidagilardir: koagulyatsiya, qo`shimchalarni tindirish orqali ajratish, fil’trlash, yumshatish, tuzsizlantirish, distillyatsiya, deaeratsiya. Koagulyatsiya, tindirish va fil’trlash bosqichlari ichimlik suvini tayyorlashdagi kabi o`tkaziladi. Yumshatish suvning tarkibidagi Ca<sup>+2</sup> va Mg<sup>+2</sup> kationlarini yo`qotishdan iborat. Uning fizik, fizik - kimyoviy va kimyoviy usullari bor. Fizik usullarga qaynatish, distillyatsiya, muzlatish kiradi. Qaynatilganda vaqtinchalik qattiqlik yo`qoladi:


Ca (HCO₃)₂ = CaCO₃ + H₂O + CO₂

Distillyatsiya va muzlatish suvni tuzsizlantirish usullaridir.

Suvni yumshatishning sanoatda quyidagi usullari mavjud:
1) oxakli
2) sodali
3) natronli
4) fosfatli.
Suvni umumiy tuzsizlantirish mahsus filtrlar orqali o`tkaziladi.
Deaeratsiya (degazatsiya) - suv tarkibidagi erigan gazlarni fizik va kimyoviy usullar bilan yo`qotishdir.
Suv sarfini kamaytirish hozirda sanoatning eng dolzarb vazifalaridan biridir. Bu vazifani bajarish asosan uch yo`nalishda olib boriladi; aylanma suv ta`minotidan keng foydalanish; suv bilan sovitishni havo bilan sovitishga almashtirish; oqava suvlarini tozalash va qayta foydalanish.


SAVOL VA TOPSHIRIQLAR
1. Kimyo sanoatida suv qanday ahamiyatga ega?
2. Suv qanday turlarga bo`linadi?
3. Ichimlik suvini tayyorlash bosqichlarini izoxlang.
4. Sanoat suvining tayyorlanishi ichimlik suvnini tayerlashdan qanday fark qiladi?
5. Suv taqchilligini kamaytirishning asosiy yo`llarini tushuntiring.