Андижон давлат университети кошидаги 3-сон академик лицей буйрукдан кучирма

Tuproq eroziyasi.
Tuproq qatlami (ba'zan tuproq ona jinsi)ning suv oqimi va shamollar ta'siri bilan xilma-xil 
yemirilish jarayoni hamda yemirilgan materiallarning bir joydan boshqa joyga olib ketilishiga 
tuproq 
eroziyasi 
deyiladi. U suv va shamol eroziyasiga bo'linadi. 
Eroziya jarayonlarini hosil qiluvchi sabablar, intensivlik va oqibatlarga ko'ra normal yoki 
tabiiy, tezlashtirilgan yoki antropogen eroziyaga bo'linadi. 
Normal eroziya. 
Bu tabiiy o'simliklar bilan qoplangan, inson xo'jaligi faoliyati ta'sir etmagan 
hududlardagi to'xtovsiz, hamma joyda kuzatiladigan va juda sekin ro'y beradigan tabiiy jarayon 
bo'lib, bunday eroziya natijasida yuvilib ketgan tuproq, tuproq hosil bo'lish jarayonida to'la tiklanadi. 
Binobarin, eroziyaning bu turi jiddiy zarar keltirmaydi va uning natijasida tuproq qatlamining tabiiy 
muvozanati tiklanib turadi. 
Tezlashtirilgan eroziya 
tuproqlar va tog' jinslarini yemiruvchi jarayon bo'lib, u insonning 
ishlab chiqarish faoliyati natijasida tezlashadi. Tezlashtirilgan eroziya notekis relyefli yoki mexanik 
tarkibiga ko'ra, soz, qumoq, qumloq tuproqli va o'ziga xos iqlim hamda geologik sharoitdagi 
hududlarda ro'y beradi. U ko'pincha tabiiy sharoit xususiyatlari hisobga olinmasdan va eroziyaga 
qarshi chora-tadbirlar qo'llanmasdan foydalanilgan yerlarda rivojlanadi. Tezlashgan eroziyada 
tuproqlar tabiiy eroziyaga qaraganda juda tez va shiddatli yemiriladi. Natijada tuproqning ustki 
unumdor qatlami ancha tez yuvilib ketadi. 
Tezlashtirilgan, ya'ni antropogen eroziyaning bir qancha sabablari bor. Bu eroziya, asosan, insonning 
tuproq zaxiralaridan noto'g'ri foydalanishining oqibati bo'lib, uning asosiy sabablari o'rmonlarni kesib 
yuborish, yaylovlarda chorva mollarini boqish qoidalariga amal qilmaslik, dehqonchilik yuritishning 
noto'g'ri usullaridan foydalanish oqibatida yuzaga keladi.