Anatomiya fanidan amaliy mashg’ulotlar Tuzuvchi

Ishni rasmiylashtirishga doir tavsiyalar: Suyaklarni xossalari haqida Amaliy daftaringizga yozing.
Darsni mustahkamlash uchun savollar.
1.Suyak tarkibidagi organik moddalar va ularning ahamiyati.
2.Suyak tarkibidagi mineral moddalar va ularning ahamiyati.


Amaliy № 3
Mavzu: Umurtqa pag`onasidagi suyaklarning tuzilishini va ularning uzaro birikishlairni o`rganish.
Nazariy tushuncha. Umurtqa pag`onasi barcha umurtqali organizmlarning xarakterli belgisidir. Umurtqa pag`onasi gavdaning tayanchi bo`lib, tana va qo`llarning og`irligini ko`tarib turadi va shu og`irlikni chanoq hamda oyoqga tushiradi.Odamda umurtqa pag`onasi 33-34 umurtqadan tashqil topgan. So`nggi 6-9 ta umurtqa bir-biri bilan qo`shilib ketadi va dumg`aza bilan dumni hosil qiladi. Umurtqa pag`onasining besh bo`limi tafovut qilinadi 7 ta umurtqadan tashqil topgan bo`yin bo`limi, 12 ta ko`k-rak bo`limi, 5ta umurtqadan iborat bel bo`limi, 5 ta umurtqadan tashqil topgan dumg`a-za va 4-5 ta umurtqadan hosil bo`lgan dum bo`limi.
Umurtqaaro tog`aylar, boylamlar va bo`g`imlar yordamida bir-biri bilan birikadi: Umurtqa oldinga qarab turadigan umurtqa tanasi va unga birikkan ravog`idan iborat.Tanasi bilan ravog`i umurtqa teshigini cheklab turadi. Umurtqa pag`onasining bor bo`yida umurtqalarning tanalari va umurtqaaro ravoqlar uzun, bo`ylamasiga ketgan oldingi va orqa bo`ylamlar bilan bir-biriga tutashgandir. Bo`g`im o`simtalari kam harakat qiladigan umurtqaaro yassi bo`g`imlarni hosil qiladi. Boylamlar yordamida umurtqalarning ravoqlari, ko`ndalang o`simtalari, qirrali o`simtalari birikkandir. Qirrali o`simtalarining uchi ustidan uzun suyak ust boylami o`tadi, bo`yin bo`limida bu boylam ensa boylamiga aylanadi.
Shunday qilib, umurtqalar o`zaro hamda umurtqalar boshqa suyaklar bilan, umurtqaaro tog`aylar, boylamlar va bo`g`imlar yordamida bir-biri bilan birikadi.
Darsning maqsadi. Umurtqa pag`onasi suyaklari haqida aniq tushuncha hosil qilish hamda umurtqa pag`onasi boshqa suyaklar bilan o`zaro birikishini o`rganish.