Ampermetrlarni sinash

1 simens (Sm) deb, uchlarida 1 V kuchldanish bo`lganda 1 A tok o`tadigan 
o`tkazgichning o`tkazuvchanligiga aytiladi. 
Odatda, amaliy hisoblashlarda o`tkazuvchanlikning teskari ifodasi bo`lgan 
kattalikdan foydalaniladi va unga o`tkazgichning qarshiligi deyiladi: 
G
R
1

(6)
 
Turli hil o`tkazgichlar zanjirdan o`tayotgan tokni turlicha cheklaydi yoki 
tokka turlicha qarshilik ko`rsatadi. 

---

 
 
 
 
 
NDKI EMF 5310900 0328-18 
 
 
Bet
 
 
 
 
 
 
O’z Bet 
Hujjat № 
Imzo 
Sana 
 
O`tkazgichning zanjiridagi tokni cheklash hossasiga o`tkazgichning 
qarshiligi deyiladi
.O`tkazgichning qarshiligi R orqali tok kuchi I ning 
kuchlanish U ga bogliqligini quyidagi ko`rinishda yozish mumkin: 
R
U
I

(7) 
Tok kuchining kuchlanish va qarshilikka bunday ko`rinishdagi bogliqligiga 
zanjirning bir qismi uchun Om qonuni deyiladi. Bu qonun elektr hodisalari 
to`grisidagi talimotning asosiy qonunlaridan biri bo`lib, u quyidagicha tariflanadi: 
Zanjirning bir qismidan o`tayotgan tokning kuchi o`tkazgich uchlaridagi 
kuchlanishga to`gri proporsional va o`tkazgichning qarshiligiga teskari 
proporsionaldir. 
SI da o`tkazgichning qarshiligi Om (

) hisobida o`lchanadi. Om deb, 
uchlaridagi kuchlanish 1 V bo`lganda 1 A tok o`tkazadigan o`tkazgichning 
qarshiligiga aytiladi. 
O`tkazgichning qarshiligi uning ulchamlariga va ichki tuzilishiga bogliq 
bo`lgan kattalikdir. Agar o`tkazgich silindrsimon shaklda bo`lsa, uning qarshiligi
R, uzunligi 

ga to`gri va ko`ndalang kesim yuzi S ga teskari proporsional 
bo`ladi: 
s
l
R


(8) 
bunda 

–o`tkazgichiing solishtirma qarshiligi bo`lib, u o`tkazgich 
materialining ichki hususiyatlariga va tashqi sharoitga bogliq, SI da solishtirma 
qarshilik OM, m hisobida o`lchanadi.