Amea folklor institutu

Orhan Pamuk’un Kara Kitap Adlı Romanının Estetik ve İdeolojik Analizi

İvan Cavahişvili Devlet Üniversitesi Beşerî Bilimler Fakültesi Türk Dili ve Ede­biyatı Bölümü’nde hazırlanan tezi (Alpenidze 2006) Doç. Dr. İrine Gotsiridze yönetmiştir.
Ortadoğu Haklarının Edebiyatları Bilim Dalında 10.01.06 koduyla hazırlanan tezin yapısı: Giriş, (sy. 2-9); Birinci Bölüm: Türk Edebiyatının Gelişim Aşamaları, (sy. 10-37); İkinci Bölüm: Post-modernizmin Edebî-Felsefî Analizi (sy. 38-66); Üçüncü Bölüm: Kara Kitab’ın İdeolojisi ve Estetiği, (sy. 67-117); Sonuç, (sy. 118-124); Kay­naklar, (sy. 125-129) şeklindedir.
Tez yazarı,“Post-modernizm’i incelemenin hem genel, hem de Türk Edebiyatı bağ­lamında çok yönlü bir olguya işaret etmek anlamına geleceğini” belirtikten sonra, araş­tır­ma­nın amaçları arasında şunları sıralamaktadır:Postmodernizmin genel özelliklerini tanımla­mak ve onun ortaya çıkmasına neden olan etkenleri tespit etmek, bu ideolojik akımının Tür­ki­ye’de ortaya çıkmasında etken olan unusurların izini sürmek, Orhan Pamuk’un Kara Ki­tap adlı romanınıntemel fikirlerini belirleyip bunları ideolojik ve estetik açıdan incelemek.”
Yazar, tezin Sonuç kısmında, bir akademik çalışmadan beklenecek neden-sonuç düzleminde elde edilen mesnetli bulgulardan daha ziyade, “bulgularını”toplamda kendi aralarında anlamsal geçişkenlik düzeylerinin oldukça değişkenlik arz ettiği bir düzlemde bağlamaktadır.
“Söz konusu eser yazarın estetik düşünce ve değerlerinin göstergesidir.
Modern Türk edebiyatının karakteri Post-modernist nitelik taşımaktadır: Tariz, ironi, gerçek dışılık. Orhan Pamuk’unçok orijinal bir yazar olması onun yapıtlarını ana­liz etmeyi zorlaştırmaktadır, zira onun yapıtları özel bir gözlem yetisini gerektirmek­tedir. Onun sık sık M. Proust, W. Woolf ve benzeri yazarlarla karşılaştırıldığı bir va­kadır, fakat onun yaratıcılığının her hangi bir çerçeveye yerleştirilemeyeceği de kabul edilmelidir. O, eşsizdir ve Doğu kültür sentezleri üzerine oturmakta olup, doğu kül­türünden düzünelerce sorunu, meseleyi eleştirmenlerin önüne sermektedir.
Kara Kitap bir post-modernist edinimdir, sembollerle doludur ve okurun detayları tasnif etme uğraşı çoğu zaman karşılıksız kalmaktadır. Kara Kitap’ı tanzim etme denemesi verimli bir çaba değildir.
Kara Kitap’ta kullanılan “gıdalar” bir sonsuzluk düşüncesinin üzerine oturur: Tanrı. Kara Kitap bu değerleri Post-modernist bir yolla, ironî aracılığıyla göster­mek­tedir. Reddedilen, süphenilen düşüncenin tekliğidir, merkez ortadan kaybolmuştur ve karışık, farklı düşünceler tarafından takip edilmektedir.

4.