E. Türk Mitolojik Unsurlarının Kafkas Folklorunda Yeri
Türk mitolojisinin görünen ve bilinen en önemli problemi metnlerin ve ritüel gösterilerin zamanında yazıya alınmaması, Türklerin yayılmacılık siyaseti sonucunda coğrafi yapılanmanın da etkisiyle motivlerin veya mitolojik unsurların başka halklara devredilmesidir. Yazıya erken keçen yerleçik halklar mitolojik ögelerini benimsedikleri motivleri birer sanat ürününe dönüştürdükleri halde (mesela Yunanlar), bazıları etkin konumda olan milletlerden aldıkları mitlojik unsurları folklor materiallarının temeline koymakla (mesela, İran ve Kafkas halkları) yeni bir bireşim oluşturmuşlardır.
Kafkas halkları folklorunun ögrenilmesi
a) Türk kültür ögelerinin yayılma arealını tespit edecek,
b) bugün anlaşılmayan veya unutulan bazı sözlü kültür ürünlerinin, ritüellerinin, mitlerinin ihyasına yardım edecek,
c) Türk kültür ekolojisinin coğrafyası açısından da Kafkas halkları folklorunun araşdırılması ilmi önem arzetmektedir.
d) Ve nihayet keçmişte olduğu gibi gelecekte de Türk ve Kafkas halklarının birge yaşyışının temelinde kültür akrabalığı, yaşam akrabalığı ve en esası da kader birligi anlayışının vacibligi kanıtlanmış olacak, Kafkasta birge yaşamın temelleri daha da pekişecektir.
Kaynakça
Ahriyev Ç., “İnguşi”, Sbornik Svedeniy o Kafkazskih Gortsah, vıp.8, Tiflis, 1875
Arat R.R., Eski Türk Şiiri, Ankara, 1991
Basilov V.N., Kult Svyatıh v İslame, Moskova, 1970
Bayat F., Türk Mitolojik Sistemi. Kutsal Dişi – Mitolojik Ana, Umay Paradigmasında İlkel Mitolojik Kategoriler – İyeler ve Demonoloji, Cilt: 2, Ötüken, İstanbul, 2007
Bayat F., Türk Mitolojik Sistemi. Ontolojik ve Epistemolojik Bağlamda Türk Mitolojisi, Cilt: 1, Ötüken, İstanbul, 2007
Çikovani M.Ya., Narodnıy Qruzinskiy Epos o Prikovannom Amirani, Moskova, 1966
Dırenkova N.P., “Ohotniçıe Legendı Kumandintsev”, Sbornik Muzeya Antropologi i Etnografi, T.11, Moskova-Leningrad, 1949
Hahanov, Oçerki po İstorii Gruzinskix Slovestnosti, Moskova, 1895
İnan A., Tarihte ve Bugün Şamanizm, Ankara, 2000
Miller V.F., Osetinskie Etyudı, t.1, Moskova, 1887
Potanin G.N., “Tyurkskaya Skazka ob İdıge”, Jivaya Starina, vıp.4, 1897
Potanin G.N., Vostoçnıe Motivı Srednevekovom Yevropeyskom Epose, Moskova, 1899
Potapov L.P., “Ohotniçiy Poverya i Obryadı u Altayskih Tyurkov”, Kultura i Pismennost Vostoka, Kniga 5, Baku, 1929
Radlov V.V., “Mifologiya i Mirosozertsanie Jiteley Altaya”, Vostoçnoe Obozrenie, N.7, 1882
Radlov V.V., Obraztsı Narodnoy Literaturı Tyurkskih Plemyon, T. 4, St. Petersburg, 1872
Veselobskiy A.N., “Razıskaniya v Oblasti Duxovnogo Stiha”, Sbornik Otdeleniya Ruskoy Slovesnosti, T.53, Akademii Nauk, St. Petersburg, 1891
Virsaladze E.B., Qruzinskiy Ohotniçiy Mif i Poeziya, Moskova, 1976
Do'stlaringiz bilan baham: |