Amea folklor institutu

Dokuz ay dokuz gün dokuz saatte,
Yok iken var etti Bari... (Kaya, 2004: 307-311)
Eləcə də digər türk xalqlarının vücudnamə örnəklərində həmin semantik paralellər müşahidə olunur:

Atanıñ ävelinde belinde ettiñ,
Ekinşi ana qarnı teñinde ettiñ.
Toğız ay toğız sağat toğız kündey,
Kadirlep qudiretiñmen şeginde ettiñ.

(Kaya, 2004: 334-336)

Tərcüməsi:
İlkönce babanın belinde idin,
Sonra ananın karnında, teninde idin.
Dokuz ay, dokuz saat, dokuz gün sonra,
Kıymetlenip kudretinle şekil buldun.

Yazılı ədəbiyyatda ilk vücudnamə müəllifi kimi diqqəti cəlb edən Ə.Yəsəvi şeirlərində də eyni paralelliyi görə bilərik:
Tokuz ay u tokuz künde yirge tüştüm,
Tokuz saat turalmadım kökke uçtum,
Arş u Kürsi payesini barıp kuçtum,
Ol sebebdin altmış üçde kirdim yirge.
(Yesevi, 1998: 59-89)
Tərcüməsi:
Doqquz ay və doqquz gündə yerə düşdüm,
Doqquz saat durammadım, göyə uçdum,
Ərşü-kürsi, payəsini varıb qucdum,
Ol səbəbdən altmış üçdə girdim yerə.
Vücudnamələrdə bir qayda olaraq ilin fəsilləri ilə bağlı söz və ifadələr də işlə­dilməkdə və daha çox ilin fəsilləri ömrün mərhələləri ilə paralel olaraq verilməkdədir. Məsələn, ömrün əvvəli daha çox bahar fəslinə, gül-çiçək dövrünə, ortası yay fəslinə, sonları isə payız və qış fəsillərinə bənzədilməkdədir:
On ikide güzelliğin seçilir,
On üçünde mah yüzüne saçılır,
On dördünde gonca gülün açılır,
Çiçeklenmiş bir bahara dönersin.
(Kaya, 2004: 224-225)
İyirmi gəncliyin şah bahar çağı,
İyirmi bir ömrün şuxluq çırağı,
İyirmi iki eşq-məhəbbət bağı,
Qəlbini tərpədən bir nigar olar.
(Azaflı, 2008: 403-404)
On birinde bir güzele hizmetim,
Yeni açmış has bahçede gül gibi.
On ikide henüz gelmiş baharı,
Akar gider boz bulanık sel gibi.
(Kaya, 2004: 301-302)
Altmışında bahar yazı bilmedi,
Yetmiş gazel döktü güzü bilmedi,
Seksen senedeki hızı bilmedi,
Geldi hayatının kışına doğru.
(Kaya, 2004: 390-391)
Qazax ədəbiyyatından aldığımız aşağıdakı örnəkdə isə ilin bütün fəsilləri bir semantik cərgədə verilməkdədir:
Toksan bes tokaylasıp cüz keledi,