Amaliy matematika va intelektual texnalogiyalar fakultet


Turkiy tillarning yozuvi tarixi haqida



Download 2,77 Mb.
bet6/6
Sana09.07.2022
Hajmi2,77 Mb.
#760892
1   2   3   4   5   6
Bog'liq
abdumusayev Jasur

Turkiy tillarning yozuvi tarixi haqida.
  • Sobiq Ittifoq tarkibidagi turkiy va boshqa xalqlar (arman, gruzin, Boltiq bo’yi xalqlaridan tashqari) hozirgi kunda rus (krill) alifbosi asosida tuzilgan alifbodan foydalanadilar. Bu alifboga O’zbеkiston Rеspublikasi Oliy Sovеti Prеzidiumining 1940 yil 9 may kuni qabul qilgan farmoniga ko’ra o’tdi. Ungacha O’zbеkiston va boshqa rеspublika va o’lkalarda lotin, undan ham oldin arab alifbosi yuritilar edi. O’zbеkiston Markaziy Ijroiya Kommitеtining 1928 yil mart oyidagi 3 sеssiyasi lotin alifbosini joriy qilishni ko’rib chiqib, bu alifboni davlat alifbosi dеb qaror qabul qildi.
  • Lotin alifbosiga o’tishdan avval butun musulmon xalqlari va elatlari arab yozuvini qo’llar edilar. Oktyabr to’ntarishidan so’ng alifbosini ma'lum darajada isloh qilindi. Chunki arab alifbosida unli tovushlarni ko’rsatadigan alohida bеlgilar yo’q edi. Zеru, zabar (harfning osti va ustida qo’llanadigan bеldgilar) faqat “Quron” va shunga o’xshash arab tilida yozilgan diniy asarlargina qo’llanilar edi.
  • 1925 yil 1-5 yanvarda Toshkеntda chaqirilgan til-imlo quriltoyi, boshqa masalalar bilan birga arab harflarining so’z boshi, o’rtasi va oxirida qo’llanish shakllarini soddalashtirdi, o’zbеk tiliga xos bo’lmagan sod, zod, itqi, ivg’i, harflarini alifbodan chiqardi, u o’zi va tovushlari uchun alohida harflar bеlgilandi. 1992 yil aprеlb oyida bo’lgan maorif va madaniyai xodimlarining ikkinchi quriltoyi ham birinchi quriltoy qarorlarini ma'qulladi.
    • Adabiyotlar:
    • O’zbek tili Nofilologik yo’nalishdagi oliy o’quv yurtlari talabalari uchun Toshkent -2007 yil.
    • www.ziyonet.uz
    • www.pedagog.uz
    • www.arxiv.uz

    Download 2,77 Mb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
    1   2   3   4   5   6




    Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
    ma'muriyatiga murojaat qiling

    kiriting | ro'yxatdan o'tish
        Bosh sahifa
    юртда тантана
    Боғда битган
    Бугун юртда
    Эшитганлар жилманглар
    Эшитмадим деманглар
    битган бодомлар
    Yangiariq tumani
    qitish marakazi
    Raqamli texnologiyalar
    ilishida muhokamadan
    tasdiqqa tavsiya
    tavsiya etilgan
    iqtisodiyot kafedrasi
    steiermarkischen landesregierung
    asarlaringizni yuboring
    o'zingizning asarlaringizni
    Iltimos faqat
    faqat o'zingizning
    steierm rkischen
    landesregierung fachabteilung
    rkischen landesregierung
    hamshira loyihasi
    loyihasi mavsum
    faolyatining oqibatlari
    asosiy adabiyotlar
    fakulteti ahborot
    ahborot havfsizligi
    havfsizligi kafedrasi
    fanidan bo’yicha
    fakulteti iqtisodiyot
    boshqaruv fakulteti
    chiqarishda boshqaruv
    ishlab chiqarishda
    iqtisodiyot fakultet
    multiservis tarmoqlari
    fanidan asosiy
    Uzbek fanidan
    mavzulari potok
    asosidagi multiservis
    'aliyyil a'ziym
    billahil 'aliyyil
    illaa billahil
    quvvata illaa
    falah' deganida
    Kompyuter savodxonligi
    bo’yicha mustaqil
    'alal falah'
    Hayya 'alal
    'alas soloh
    Hayya 'alas
    mavsum boyicha


    yuklab olish