Amaliy matematika va infarmatika

3.2Tog’ jinslarini xosil qiluvchi minerallar va ularning klassifikasiyasi, tarkibi, strukturasi, teksturasi
Minerallar tabiatda turli-tuman fizik va ximiyaviy termodinamik sharoitlarda ma’lum temperatura, bosim ostida paydo bo`ladi.
Murakkab tarkibli silikat eritma magmaning yer kobigida sovub qotishidan xosil bo`lgan minerallar (kvarts, dala shlagi, yevgit, slyuda, va x . k.) birlamchi xisoblanadi.
Keyinchalik nurash jarayoni xavo, suv, temperatura va trik organizmlarning tog` jinslariga ta’sir etishdan ikkilimgi minerallar xlorit, xar xil metall tuzilmalari va boshqalar xosil bo`ladi.
Minerallar ximiyaviy tarkibi va kristall strukturasiga qarab quyidagicha klassifikatsiyalanadi:
2-JADVAL

Gruppalar	Minerallar	Solishtirma- girligi
1. Yengil (so-lishtirma ogi-rligi 2,5 gacha)	Neftg’, smola, ko`mirlar, oltingugurt, gips, tosh tuz	0,5 - 1,5 2,0 - 2,5
2.O`rtacha (so-lishtirma ogi-rligi 4 gacha)	Kalg’tsit, kvarts, dala shpatlari, slyudalar, dolomit Amfibollar, limonit, flyuorit, siderit, granat, topaz, korund .......	2,5 - 3,0 3,0 - 4,0
3.Og`ir (solishtirma og`irligi 4 dan)	Barit, (og`ir shpat) Ma’danli minerallar: temir, kumush rudalari Sof metallar: (mis, oltin, platina, rux va boshqalar)	4,5 6,5 - 8,0 8,0 - 21,0

3.3Magmatik tog’ jinslarining, paydo bo’lishi, mineralogik tarkibi va kimiyoviy tarkibi, strukturasi, tekisturasi.

1. Sof elementlar klassi.

Oltin - Au Olmos - S Oltin gugurt - S Grafit – S
2. Sulg’fidlar klassi.
Galenit - RbS Kinovarg’ - NgS Sfalerit - ZnS Pirit - FeS₂
3. Galoid birikmalar.
Galit - Na Sl Silg’vin – KCl Flyuorit - Sa F₂
4. Oksidlar va gidroidlar.
Kvarts - SiO₂ Korund - AI₂O₃ Oxak - SiO₂^.nH₂O Magnetit-Fe₃ O₄
5. Karbonatlar.
Kalg’tsit - SaSO₃ Limonit - Fe₂O₃ ^. nH₂O Magnezit - MgSO₃
6. Fosfatlar.
Apatit - Sa₅ (F,Sl) [‘O₄]₃ Fosforit - Ca₅ F (RO₄)₃
7. Sulg’fatlar.
Barit - Va SO₄ Gips - SaSO₄ ^. 2 H₂O
8. Volg’framatlar.
SHeelit - Sa WO₄ Hefelin - Na [ AI SiO₄]
9. Silikatlar.
Muskovit - K AI₂ (OH) [ AI Si₃O₁₀] Talg’k - Mg₃ (OH)₂ [ SiO₁₀] .