Amaliy mashg`ulot materiallari mavzu bo’yicha topshiriqlar

qismini ishlab chiqarishadi. Mahsulotga narx belgilashga ko‘ra mumkin 
bo‘lgan natijalar matritsasi quyidagicha: 
«Mushtariy» firmasi 
Oligopoliyalarning 
narx 
strategiyalari natijalari varianti 
matritsasi
(ming so‘m) 
yuqori narx 
past narx 
«A
p
p
o
lo
n
» 
fi
rma
si
yu
q
o
ri
n
ar
x
5000 
 
 
5000 
5000 
 
 
1000
Raqobat shakllari 
sof

m
o
no
p
o
li
y
a
 
m
o
no
p
o
li
st
ik
 
ra
q
o
ba
t 
o
li
g
o
p
o
li
y
a
 
 
Asosiy belgilari 
Ishlab chiqaruvchi 
(sotuvchi)lar soni 
Yagona 
 
To‘siqlar, (barer) 
larning mavjudlik 
darajasi, 
 
Katta 
taqiqlar, 
to‘siqlar 
mavjud 
 
 
1) firmalar soni; 
2) mahsulot tipi; 
3) tarmoqqa kirish naqadar osonligi; 
4) нарх ўрнатиш имконияти; 
Bozor tarkibining farqlanuvchi jihatlari tavsifi

---

Monopoliyaning iqtisodiy asoslari
74 
p
as
t 
n
ar
x
 5000 
 
 
 5000
2500 
 
 
2500 
Aytaylik siz, A firma uchun qaror qabul qilishingiz kerak: 
a) sizning ustun darajadagi qaroringiz qanday bo‘ladi? 
b) har ikki firma uchun qaysi bir qaror ma’qul? 
d) aytaylik, har ikki firma yuqori narx belgilash uchun «jentelmenlik» bitimi 
tuzdi. Bunday bitimga ishonish mumkinmi? Raqiblar olgan majburiyat bajarilishi 
uchun nima qilishi kerak? 
 2. Quyida firmalar o‘rtasida qabul qilgan qaroriga muvofiq to‘lov 
matritsasi berilgan: 
Firmalar qarori bo‘yicha to‘lov matritsasi 
 
«Kunduz» firmasi narxni 
1000 so‘mga tushiradi 
«Kunduz» firmasi narxni 
1000 so‘mga tushirmaydi 
«Yulduz» firmasi narxni 
1000 so‘mga tushiradi 
- 5000 
- 5000 
- 10000 

15000 
«Yulduz» firmasi narxni 
1000 so‘mga tushirmaydi 

15000 
- 10000 
Unda har bir firmaning foydasi qabul qilgan qaroriga qarab o‘zgarishi 
ko‘rsatilgan. Agar «Kunduz» firmasi mahsulotining bahosini o‘zgartirmasa, 
«Yulduz» firmasi esa 1000 so‘mga tushirsa, u holda «Kunduz»ning foydasi 10000 
so‘mga kamayadi. «YUlduz»ning foydasi 15000 so‘mga ko‘payadi. Agar ikkalasi 
ham bozorni egallash maqsadida bir-biriga narx jangi qilib, narxni tushirsa 5000 
so‘mdan zarar ko‘rishadi.
Bo‘sh kataklarni to‘ldiring. Sizningcha eng ma’quli firmalar-ning qanday 
qarorga kelishi bo‘ladi. Pareto echimi va Nesh echimi qanday qaror qabul qilish 
bo‘ladi?
 3.
Firma monopol holatda mahsulot ishlab chiqaradi. Uning umumiy xarajatlari 
TS

10

18Q; Bu erda Q – mahsulot hajmi. 
Narxga nisbatan talab egiluvchanligi E

7ga teng bo‘lganda firma o‘z 
mahsulotiga qanday narx belgilashi mumkin? 

---