Amaliy mashg`ulot materiallari mavzu bo’yicha topshiriqlar

Monopoliyaning iqtisodiy asoslari
81 
2. Mukammal raqobatli firma yiliga 20 ming dona telefon ishlab chiqaradi. 
Ishlab chiqarishning o‘rtacha xarajatlari 21500 so‘m. O‘rtacha o‘zgaruvchi 
xarajatlar 17500 so‘m, bozor narxi 25000 so‘m bo‘lsa, firma qancha foyda ko‘radi. 
3. Mamlakatimizda turli shakldagi xo‘jalik yurituvchi sub’ektlar tomonidan o‘z 
ustunlik mavqeidan foydalanib, har xil qonun buzilishi holatlariga yo‘l qo‘ymaslik 
maqsadida monopolist korxonalar Davlat reestriga kiritiladi. 
O‘zbekistonda 1996 yilda monopolist korxonalar soni 827 ta bo‘lib, 
mahsulotlar soni 4351ta bo‘lgan bo‘lsa, 2003 yilga kelib, Davlat reestriga kiritilgan 
korxonalar soni 386 taga tushdi. Mahsulot (tovar va xizmatlar) esa 247 ta. 
Monopol mahsulot-larning asosiy qismi xizmat ko‘rsatish (43%), qurilish 
materiallari ishlab chiqarish (19%) ni tashkil etadi. 
2003 yilda monopolist korxona va mahsulotlar 1996 yilga nisbatan qancha 
kamayganini, aniqlang xizmat ko‘rsatish va quri-lish bo‘yicha monopol 
mahsulotlar turini hisoblang. U nimadan dalolat beradi? Nima sababdan monopol 
mahsulotlar xizmat ko‘rsatish va qurilish soxalarida nisbatan bo‘yicha ko‘p. 
Buning sababi nima deb o‘ylaysiz? 
4.Jadvaldagi raqamlarga diqqat qiling. Keyingi yillar ma’lumotlari bilan 
to‘ldiring. Ular asosida qanday xulosa chiqarish mumkin? Fikringizni 
izohlang. 
Respublikada YaIMda monopoliyalar ulushi % da
2010 
2011 
2012 
2013 
Yalpi ichki mahsulotda monopol 
mahsulotlar hissasi 
25,7 
22,9 
21,7 
20,5 
Sanoat mahsulotlaridagi ulushi 
14,9 
14,3 
13,8 
14,3 
4 Respublikamizda 2014 yil monopol korxona va mahsulotlar soni 
quyidagicha bo‘lgan deylik: