Amaliy mashg’ulot №1 Mavzu: Elektr zanjir elementlarining shartli grafik, harfli belgilarini o’rganish

Kerakli asboblar:
1.LS.Generatorni o‘rganadigan stend. 2.Telefon. 3.Ossillograf.
4.Tovush generatori. 5.CHastota o‘lchagich.
Ishni bajarish tartibi.
1. O‘tkazgichlar yordamida stenda generatorning sxemasini yig‘ing(1-rasm).
2. Telefon uchlarini T deb nomlangan joyga ulab, sxemangizning to‘g‘riligini laborant yoki o‘qituvchiga tekshirtiring.
3. Stendni tok manbaiga ulab uzib-ulagichni barmoqlaringiz bilan bosing. Bunda telefonda ma’lum chastotali tovush eshitilishi va signal lampochkasi yonishi kerak.
4. A yoki V g‘altak uchlari o‘rnini almashtirib ko‘ring. Tebranishlar hosil bo‘lishda qanday o‘zgarish bo‘lishiga e’tibor bering. Qaysi hollarda tebranish bo‘lmasligini tushuntiring.
5. Ossillograf kirish qismini telefonga paralel ulab, ekranda tebranishlar formasini kuzatib daftaringizga chizib oling.
6. Ossillografning ichki yoyish generatorini o‘chirib (buning uchun “Diapazonы chastot”. Ruchkasi “O” holatga qo‘yiladi) uning “kirish X” deb nomlanuvchi qisqichlariga tovush generatorini ulang. Lissaju figuralari metodidan foydalanib generator chastotasini aniqlang (ekranda ellips yoki aylana shakli hosil bo‘lsin).
7. Elektron hisoblash chastotameri CH3-34 yordamida generator chastotasini qaytadan o‘lchab, lissaju figuralari metodi bilan topilgan chastotani solishtiring.
8. Morze alifbosi yordamida generatorning telegraf rejimida ishlashni o‘rganing. Buning uchun alifbodan foydalangan holda ma’lum so‘zlar va tekstlar tuzing.


Nazorat savollar.

1. 
   Tranzistorli generatorning ishlash prinsipini tushuntiring?
   
2. 
   Agar tranzistorni boshqa yangisiga almashtirsak, generator chastotasi o‘zgaradimi?
   
3. 
   Generatorda hosil bo‘ladigan tebranishlar ko‘rinishlarini tushuntiring.
   
4. 
   LC – parallel tebranish konturida bo‘ladigan jarayonni izohlang.
   
5. 
   LC – parallel tebranish konturida so‘nmas tebranma harakat nimaga bog‘liq.
   
6. 
   Musbat teskari bog‘lanish deganda nimani tushunasiz.
   
7. 
   Teskari bog‘lanish koeffitsienti nimani anglatadi.
   
8. 
   Sig‘im bog‘lanishli generator sxemasi va ishlashi prinsipini tushuntiring.
   
9. 
   Avtotransformator bog‘lanishli generator sxemasi va ishlash prinsipini tushuntiring.
   

Adabiyolar

1. 
   Turdiev N. «Radioelektronika asoslari» Toshkent «o‘qituvchi» 1992yil.
   
2. 
   Nigmatov X. «Radioelektronika» Toshkent «o‘qituvchi» 1994yil.
   
3. 
   Ganin YU.A. Tuxtasinov E.M. «Radiotexnika» Toshkent «o‘qituvchi» 1984yil.