Amaliy audit

Talab qilinadi:
1. Auditor ushbu vaziyatni baholash uchun qaysi me’yoriy hujjatlardan foydalanishi lozim; 
2. Auditorlik riskiga ta’sir qiluvchi omillarni aniqlang. 
4.3.Masala.
Ulgurji savdo qiluvchi korxonaning 2011 yil yanvar-sentyabr oylaridagi tushumi 32 
000 ming so’mni tashkil qilgan. IV chorakda 14 500 ming so’mlik tovarlar realizatsiya qilingan. 
Oktyabrda xaridor sentyabrda sotilgan 600 ming so’mlik tovarning bir qismini qaytargan. Ushbu 
tovarning xarid qiymati 370 ming so’mni tashkil etgan. 
Korxona qaytarilgan tovar summasi - 600 ming so’mga yillik tovar oborotini kamaytirgan. Shu 
tariqa, 2011 yil uchun YAST hisob-kitobining 010-satrida aks ettiriladigan tushum 45 900 ming 
so’mni (32 000 + 14 500 - 600) tashkil qilgan. Korxona buxgalteri tomonidan buxgalteriya hisobida 
tovarning qaytarilishi quyidagicha aks ettirilgan: 
Xo’jalik operatsiyasining
mazmuni 
Summa 
(ming so’m) 
Hisobvaraqlar
korrespondentsiyasi 
Debet 
kredit 
Tovarni qaytarish aks ettiriladi 
600 
9040 
4010 
4010 
5110 
Yalpi tushumga tuzatish kiritish aks 
ettiriladi 
600 
9010 
9040 

---

606 
Xaridor 
qaytargan 
tovar 
kirim 
qilinganda 
370 
2910 
9120 
Talab qilinadi:
Yuqorida keltirilgan muomalalarni buxgalteriya hisobida to’g’ri va qonuniy 
amalga oshirilganligini tekshirish jarayonida qanday ma’lumot manbalari va hujjatlar o’rganiladi. 

---

607 
GLOSSARIY
1.
Audit
– muayyan vakolatlar berilgan shaxslar auditorlar (auditorlik firmalari) tomonidan 
xo’jalik yuritayotgan subyektlarning moliyaviy hisobotlari to’g’riligini, ular amalga oshirgan 
moliyaviy va xo’jalik operatsiyalari O’zbekiston Respublikasining qonunlari hamda boshqa 
me’yoriy hujjatlariga qay darajada muvofiqligini, shuningdek mukammaligi va asosliligini, 
buxgalteriya hisob-kitobi va boshqa moliyaviy hisobot yuritishga doir talablarga qay darajada 
monandligini tekshirish maqsadida o’tkaziladigan moliya hujjatlarining ekspertizasi va tahlilidir.