Alisher navoiy nom idagi samarqand davlat um versiteti a bdu r ash id a b d u r a h m o n o V



Download 7,93 Mb.
Pdf ko'rish
bet126/190
Sana16.03.2022
Hajmi7,93 Mb.
#496288
1   ...   122   123   124   125   126   127   128   129   ...   190
Bog'liq
abdurashid abdurahmonov turkiy adabiyotning qadimgi davri

0 ‘RXUN BITIKLARI
0 ‘rxun M o ‘g ‘ulistonning Kom o-Saydam vodiysidagi 
daryo. Bu guruhga hozirgacha m a’lum b o ‘lgan T o ‘nyuquq, 
Kul tegin, Bilga xoqon. Ungin, M oyun C hur kabi bitiklar 
kiritiladi.
To‘nyuquq bitigi. 
Bitik ikkinchi tu rk xoqonligiga asos 
solgan E ltarish xoqonning m aslahatchisi va sarkardasi 
T o ‘nyuquqqa b ag ‘ishlangan. T o 'n y u q u q Q apog‘on va 
Bilga xoqonlam ing ham maslahatchisi b o ‘lgan. Toshbitik 
712-716-yillarda T o ‘nyuquq tirikligi p ay tid a yozilgan. 
Y odgorlikni 1897-yilda Yelizaveta Klemens eri Dm itriy 
Klemens bilan birgalikda Shimoliy M o‘g‘ulistonning Bain- 
Sokto manzilidan topishgan. Yodgorlik hozirda o ‘sha joyda 
saqlanadi. T o ‘nyuquq bitigi - qahram onlik ruhidagi asardir. 
T o ‘nyuquq tu rk iy larn in g dushm an qabilalariga qarshi 
kurashgan, donoligi, tadbirkorligi, jasurligi bilan k o ‘p 
g'alab alarn i q o 'lg a kiritgan sark ard ad ir. Bitikda uning 
xizmatlari ulug‘lanadi, turk xalqiga sodiqligi m adh etiladi. 
Asardagi voqealar T o ‘nyuquq tilidan hikoya qilinadi. Turk 
xalqi boshboshdoqlik, o ‘zibo‘larchilik, beparvolikka berilib, 
o ‘z hukmdori atrofida birlashmasdan erkini qo ‘ldan bergani 
qahram onning ruhiy kechinmalari orqali beriladi.
266


Bilka To ‘nyuquqmen о 'zim
Tabg ‘ach elida о 'sdim.
Turk budun Tabg ‘achga qarar edi,
Turk budun xoni bo ‘Imayitt
Tabg ‘achdan ajraldi, xonlandi.
Xonin qoldirib yarn Tabg ‘achga bo 'ysundi,
Tangri ancha demish: xon berdim.
Xoninga qoldirib (boshqaga) bo'ysunding,
Bo ‘ysunganing uchun Tangri о ‘Idirmish ekan.
Turk budun о ‘Idi, bo ‘shashdi, yo q bo 'Idi,

Download 7,93 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   122   123   124   125   126   127   128   129   ...   190




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish