Akusherlik va ginekologiyada hamshiralik ishi

16- rasm, 
b.
Homiladorni tashqi tekshirish ( 3 - 4 - amallar).
4 — M. A. Fozilbekova, X. S. Zaynitdinova
49

---

kirish qismigacha uzatadi va shu usulda paypaslash yordamida oldinda 
keluvchi qism va uning turish holati aniqlanadi. Bu usulda hom ila 
boshi qattiq, dum aloq yirik qism b o ‘lib, dumbalari esa yirik bo'lgani 
bilan q o ‘lga yum shoq unnaydi.
IV usul
(16- rasm , 
b).
Bu usul yordam ida hom ilaning oldinda 
joylashgan qismi (bosh, dum ba, hom ila к о ‘ndalang vaziyatda turib 
qolganda oldinda keluvchi qism yo‘q) aniqlanadi.
Buning uchun hom ilador ayolga orqa bilan turib, ikkala kaftini 
bachadon pastki segm entiga — o ‘ng va chap tom onlariga qo'yadi, 
barm oqlar uchi simfizga tegib turadi. Tekis barm oqlar bilan sekin- 
asta c h a n o q b o ‘sh lig ‘iga q aratib b a rm o q la r sirg 'a ltirila d i va 
hom ilaning oldinda joylashgan qismi, uning balandligi aniqlanadi. 
H om ila joylashishining quyidagi turlari farqlanadi:
— bosh chan oq qa suqilgan;
— bosh chan oq qa kichik o ‘lcham bilan joylashgan;
— bosh ch ano qq a katta o ‘lcham bilan joylashgan;
— bosh kichik ch ano q b o ‘ shlig‘ ida joylashgan.
Tashqi akusherlik tekshiruvining 4 usuli yordam ida olingan 
xulosalar ayolning shaxsiy kartasiga yozildi.
Homilaning yurak urishini eshitib, sanab ko'rish. 
H om ilaning 
yurak urishi eshitiladigan soha qo rinn ing old devoridan topiladi: 
1 daqiqadagi yurak urishi soni aniqlanganda, hom ilada gipoksiya 
xavfi tug'ilsa, zudlik bilan chora ko‘rishni bilish shart.
Jihozlar:
stetoskop, sekundom er, kushetka.
Tekshirish usuli va zarurligi haqida hom iladorga tushuntiriladi.
Muolajani bajarish tartibi:
— ayol orqasi bilan oyoqlar to ‘g ‘rilangan holda yotadi;
— stetoskopni qorinning old devoriga q o ‘yib, hom ilaning yurak 
urishi aniq eshitiladigan soha qidiriladi va yurak urishilari soni 
hisoblanadi (17- rasm);
— ayni vaqtning o ‘zida ho m ilador ayolning tom ir urishi sa- 
naladi:
— hom ila yurak urishining bir daqiqadagi soni ham aniqlanadi;
— tekshirish tugagach, stetoskop xloram inning 1 % li eritm a­
sida nam langan latta bilan artiladi;
— q o ‘llar yuviladi;
— olingan m a’lum otlar ayolning shaxsiy kartasiga yoziladi.
H om iladorlik m e ’yorda kechganda hom ilador ayollar m asla-
hatxonasiga hom iladorlikning birinchi yarm ida 4 haftada bir m arta, 
ikkinchi yarm ida ikki haftada bir m arta, 32 haftadan so'ng har
50

---