Akusherlik va ginekologiyada hamshiralik ishi

21.2. Tibbiyot xodimlarining qo‘liarini zararsizlantirish
O peratsiya o'tk azish oldidan q o ‘llar zararsizlantiriladi.
Jihozlar:
sovun, suv, steril salfetkalar, q o ‘lqoplar, steril vaze- 
lin, dez.eritm a, antiseptik eritm a.
M uolajani bajarish tartibi:
—
q o ‘llar iliq oqar suvda sovun bilan, keyin steril salfetka 
yordam ida tog‘oradagi antiseptik eritm a bilan yuviladi;
— steril salfetka bilan artiladi;
— antiseptikka nam langan steril paxtali tam p o n bilan artiladi;
— steril salfetka bilan quritiladi;
— 5 ml dez.eritm a bilan q o ‘l barm oqlari 2,5 m inut davom ida 
ishqalab artiladi;
— yana eritm ada nam langan 2 ta steril salfetka bilan q o ‘l 
barm oqlari birin-ketin 3 m inut davom ida artiladi;
— q u m q steril salfetkalarda artiladi;
— qoMlarni tog‘oradagi eritm aga solib, 1 m inut yuviladi.
D ez.eritm a sifatida quyidagilar q o ‘llaniladi:
1) yodopironning 0,1% li eritm asi;
2) xlorgeksidin biglukonatning 70 % li etil spirtdagi 0,5% li 
eritm asi;
3) suyultirilm agan lizanid A X D -2000;
4) degm ining 1% li eritm asi;
5) pervom urning (S-4) 2,4% li eritm asi;
6) ruxsat etilgan boshqa teri antiseptiklaridan biri.
H am shira q o ‘llariga aw ald an hozirlangan eritm alar bilan ishlov
berganidan so ‘ng kichik h am shira yordam ida kiyinadi. K ichik 
ham shira orqa tom on dan xalat, ro ‘m ol va niqobning bog‘ichlarini 
bog‘laydi. S hundan so‘ng ham shira steril vazelin bilan q o ‘llarini 
artib, steril q o ‘lqoplarni kiyadi.
Operatsiya m aydoni talab darajasida tozalangach, shifokorning 
kiyinishiga ham shira va kichik ham shira yordam beradilar.
21.3. Asboblarni operatsiyaga tayyorlash
Jarroh lik operatsiyalari hajm iga k o ‘ra ham shira asboblarni 
tayyorlaydi.
B achadon b o ‘shlig‘ini qirish, bach ad o n d an aspirat va bioptat 
olish va boshqalar qin operatsiyalariga kiradi.
Q in ko'zgulari, qin k o ‘targichi, pulyovka (qisqich), G egar 
kengaytirgichlari, bachadon zondi, kyuretkalar, pinsetlar, komsang, 
igna, ignatutgichlar, qaychi va boshqalar qin aralashuvlarida ishlatiladi.
227

---

Q orin b o ‘shlig‘i operatsiyalariga doim bir xil tibbiy jih ozlar 
to 'p la m i tay y o rlan ad i: sk alp el, qay ch i, pu ly o v k alar, M yuzo 
qisqichi, Koxer va M ikulich qisqichlari, ignalar, ignatutgichlar, 
chok m ateriallari, shuningdek, bog‘lov m ateriallari va operatsiya 
oqliklari (xalatlar, oqliklar, salfetkalar, q o ‘lqoplar, doka, shar- 
chalar).
Steril doka sharchalarning qorin b o ‘shlig‘ida qolib ketmasligi 
uchun, albatta, qisqichlarga qisilgan holda uzatiladi (kornsang 
tum shug‘ini ochish operatsiya vaqtida m an etiladi). Salfetkalaming 
uchlari ham asboblar bilan m ahkam lanadi.
Tikish uchun ketgut, ipak, lavsan, paxta iplar ishlatiladi. H am ­
shira bu ashyolarni zararsizlantirishi kerak.
Ishlatilgandan so ‘ng h am m a sharch a va salfetkalar sanab 
chiqilishi, ulam ing soni operatsiyadan oldingi soniga teng bo'lishi 
kerak. Buning u ch u n ham shira javobgar hisoblanadi.
Asboblar um um iy qoidaga binoan zararsizlantiriladi. Operatsiya 
bloki hamshirasi operatsiya stolini tayyorlaydi va operatsiya davo­
m ida jarrohga kerakli asboblarni navbati bilan uzatib turadi.
O peratsiyadan so‘ng ishlatilgan asboblarni tekshiradi (sanab), 
so‘ng ko‘rsatmaga muvofiq dez.eritmaga belgilangan m uddatga solib 
q o ‘yadi. O qar suvda yuvib, quritib, keraklarini sterillash uch u n
tayyorlaydi. Ishlatilgan bog‘lov m ateriallari ham dez.eritm aga solib 
q o ‘yiladi, so ‘ng y o ‘q qilinadi.
O peratsiyadan so‘ng kichik ham shira operatsiya ham shirasi 
nazorati ostida operatsiya xonasini yaxshilab tozalaydi, so ‘ng 
navbatdagi operatsiya u ch u n tayyorlab qo'yadi.