Akusherlik va ginekologiyada hamshiralik ishi

16.2.2. Tuxumdon kistasi
T uxum donning xavfsiz o ‘sm alari o ‘zining kelib chiqish shakli 
va klinikasi jihatidan har xil b o ‘ladi. Sariq tana, follikular, derm oid 
kistalari k o ‘p uchraydi. T uxum don o'sm alari sim ptom siz kechishi 
m u m k in . L ekin k o ‘p in c h a tu x u m d o n kistasi sim p to m atik asi 
qorinning pastki sohasidagi og‘riq bilan aniqlanadi, ayniqsa, agar
201

---

kista katta o ic h a m d a b o ‘lib, qo 'shn i a ’zolarni ezib qo'ygan b o ‘lsa.
Kista oyoqchali boMishi m um kin. O yoqchalar o ‘ralib qolganda 
kista qon aylanishini buzib, kista to ‘qim asi nobud bo'ladi.
T uxum don kistalarining ham m asi gorm onga bog‘liq o ‘sm alar 
hisoblanadi. U lar k o ‘p m iqdorda estrogen ishlab chiqaradi va 
bachadonni gi perplastikholatgaolib keladi, bu o ‘z o ‘rnidabacha- 
dondan asiklik qon ketishiga sabab b o ‘ladi.
Tashxis anam nez, ginekologik qirish va q o ‘shim cha tekshirish 
usullariga asoslanadi. B em orda tuxum don o ‘smasi aniqlangandan 
keyin zudlik bilan jarrohlik aralashuvi yordamida davolanadi. D oim o 
profilaktik k o ‘rik, 1 yilda 2 m arta tekshirib turish va o ‘z vaqtida 
,,x a v f‘li gu ru hlarga ajratish kasallikning o ld ini oladigan eng 
ishonchli y o ‘ldir.
T uxum donlarning har qanday o ‘smasi xatarli, shuning uchu n 
tu x u m d o n la r o ‘sm alarin i an iq lash , t o ‘laq on li tibbiy y o rd am
ko‘rsatish, xavfli o ‘sm alar rivojlanishining oldini olishda ishonchli 
usul hisoblanadi.
Xavfli o ‘smalarga qarshi kurashishda tibbiyot muassasalarining 
ko‘ruv xonalari xizm ati alohida aham iyatga ega. Bunday hollarda 
ayollar jinsiy a ’zolarining ham m a qism larini k o ‘rish, h ar qanday 
kasallikni aniqlash uchu n ularni o ‘z vaqtida ginekologga yuborish 
va to ‘liq tekshirish h am da davolash o ‘tkaziladi.