Aktivlarining daromadliligi

2-jadval ATB “Aloqabank” aktivlar strukturasining solishtirma taxlili⁴
(ming so‘mda )

Ko‘rsatkichlar	2011 y		2012 y		2013 y		2011 y.da 2013 y.ga nisbatan o‘sish
	Cumma	%	Summa	%	Summa	%
Daromad keltiruvchi	207182344	61,2	378285286	81	472644385	75,1	2,25
Daromad keltirmaydigan	131494524	38,8	88362002	19	156390735	24,9	1,18
Jami aktivlar	338676868	100	466647288	100	629035120	100	1,85

Agar aktivlar tarkibida daromad keltiruvchi aktivlar salmog‘i qancha ko‘p bo‘lsa, bu xolat bank o‘z aktivlaridan daromad olish maqsadida samarali foydalanilayotganini bildiradi. YUqoridagi ma’lumotlardan ko‘rinib turibdiki, 2013 yilga kelib ATB “Aloqabank” tijorat bankining daromad keltiruvchi aktivlari

2.25 martaga ortgan, jami aktivlari esa 1.85 martaga ko‘paygan. Ammo bankning daromad keltirmaydigan aktivlari tarkibi ham 1.18 martaga o‘sgan. Bunda asosan asosiy vositalar, boshqa xususiy mulk va boshqa aktivlarni ko‘payishi hisobiga to‘g‘ri kelgan.
Tijorat banklari qimmatli qog‘ozlar bozorida investitsion institut sifatida faol ishtirok etadilar. Banklar qimmatli qog‘ozlar bozorida broker va diller bo‘lib





⁴AT “Aloqabank” 2011-2012-2013 y. dagi hisobot ma’lumotlari.
ishtirok etadilar. Tijorat banklari faoliyatining o‘ziga xos xususiyati shundan iboratki, ular qimmatli qog‘ozlar bozorining boshqa qatnashchilaridan xisoblanadi.
Bundan tashqari, tijorat banklar daromadlarining barqarorligi bo’yicha tahlil ham muhim ahamiyatga ega. Bankining barqaror daromadlariga uzoq vaqt davomida yetarli va doimiy bo’lgan daromadlar kiradi. Yuqori barqarorlik bankning asosiy faoliyati bilan bog’liq. Shuningdek, uning riski ham yuqoridir. Daromadlar qanchalik nobarqaror bo’lsa, daromadlarning sifati ham shuncha past bo’ladi. Bankning barqaror daromad turlariga kreditlar bo’yicha foizli daromadlarni, dividendlar ko’rinishidagi daromadlarni, qimmatli qog’ozlar oldi- sotdisi bo’yicha operatsiyalardan olinadigan daromadlar, vositachilik ko’rinishidagi daromadlar kiradi.
Tahlil davomida bank daromadiga ta’sir qiluvchi omillardan biri bu bankning aktivlari hisoblanadi. Quyidagi jadval orqali hisob kitob qilishda bank aktivlarning qanchalik daromadligini aniqlaymiz. Tijorat banklarining daromadliligini aniqlashda quyidagi 3-jadval ma’lumotlaridan foydalanib, moliyaviy koeffisentlar tahlil qilinadi.