Ахборот тизимларини лойиҳалаш

IDEF0 funksional metodikasi 

Ilk  IDEF0  ishlab  chiqarish  tashkilotlarini  avtomatlashtirishning  kengaytirilgan 

dasturlari  doirasida  1981  yili  standart  sifatida  ishlab  chiqilgan  va  ICAM  (Integrated 

Computer Aided Manufacturing) deb nomlangan. IDEF standartlar oilasi о‗zining nomini 

shu dasturlar nomlaridan olgan (IDEF=Icam DEFinition) va uning sо‗nggi tahriri 1993 yil 

dekabr oyida AQSH Standartlar va texnologiyalar bо‗yicha milliy institutida chiqarilgan. 

---

 

67 

Metodikaning  maqsadi  tadqiqot  sistemalarining  funksional  sxemalarini  qurishdan 

iborat  bо‗lib,  sistemalar  faoliyatini  bir  qiymatli  modellashtirish  uchun  yetarli  bо‗lgan 

barcha zaruriy jarayonlarni aniqlik bilan ifodalaydi. 

Metodologiya  asosida  tо‗rtta  asosiy  tushunchalar  yotadi:  funksional blok, interfeysli 

yoy, dekompozitsiya, glossariy. 

Funksional  blok  (Activity  Box)  qaralayotgan  sistemalar  doirasida  bir  muncha  aniq 

funksiyalarga  ega.  Standart  talablari  bо‗yicha  har  bir  funksional  blokning  nomi  glagol 

fe‘lli faylda ta‘riflanishi kerak (masalan, ―xizmatlarni ishlab chiqish‖).  

Diagrammada  funksional  blok  tо‗g‗ri  tо‗rtburchak  bilan  tasvirlangan  (5.2-rasm). 

Tо‗g‗ri tо‗rtburchakning tо‗rttala tomoni о‗zining aniq qiymatiga ega, bunda: 

- 

yuqori qismi ―Boshqarish‖ qiymatini beradi (Control); 

- 

chap qismi ―Kirish‖ qiymatini beradi (Input); 

- 

о‗ng qismi ―Chiqish‖ qiymatini beradi (Output); 

- 

pastki qismi ―Mexanizm‖ qiymatini beradi (Mechanism).