“ахборот хавфсизлиги”

Электрон рақамли имзони шакллантириш схемаси


Рақамли имзони шакллантириш муолажаси.
Ушбу муолажани тайёрлаш босқичида хабар жўнатувчи абонент А иккита калитни генерациялайди: маҳфий калит k_А. ва очиқ калит К_А. Очиқ калит К_А унинг жуфти бўлган махфий калити k_А дан ҳисоблаш орқали олинади. Очиқ калит К_А тармоқнинг бошқа абонентларига имзони текширишда фойдаланиш учун тарқатилади.


Электрон рақамли имзони текшириш схемаси

Рақамли имзони текшириш муолажаси.

Тармоқ абонентлари олинган хабар “M”нинг рақамли имзосини ушбу хабарни жўнатувчининг очик калити К_Аёрдамида текширишлари мумкин.

Ҳар бир имзо қуйидаги ахборотни ўз ичига олади:

- имзо чекилган сана;
- ушбу имзо калити таъсирининг тугаши муддати;
- файлга имзо чекувчи шахс хусусидаги ахборот (Ф.И.Ш, мансаби, иш жойи);
- имзо чекувчининг индентификатори (очиқ калит номи);
- рақамли имзонинг ўзи.
1977 йилда АҚШ да яратилган RSA тизими биринчи ва дунёда машҳур электрон рақамли имзо тизими ҳисобланади ва юқорида келтирилган принципларни амалга оширади. Ишончлилигининг юқорилиги ва шахсий компьютерларда амалга оширилишининг қулайлиги билан ажралиб турувчи рақамли имзо алгоритмли 1984 йилда Эль Гамал томонидан ишлаб чиқилди.


Криптографик калитларни бошқариш
Калитларни тақсимлашга қуйидаги талаблар қўйилади:
- тақсимлашнинг оперативлиги ва аниқлиги;
- тақсимланувчи калитларнинг конфиденциаллиги ва яхлитлиги.
Компьютер тармоқларидан фойдаланувчилар ўртасида калитларни тақсимлашнинг қуйидаги асосий усулларидан фойдаланилади.
1.Калитларни тақсимловчи битта ёки бир нечта марказлардан фойдаланиш.
2.Тармоқ фойдаланувчилари ўртасида калитларни тўғридан-тўғри алмашиш.
Биринчи усулнинг муаммоси шундаки, калитларни тақсимлаш марказига кимга, қайси калитлар тақсимланганлиги маълум. Бу эса тармоқ бўйича узатилаётган барча хабарларни ўқишга имкон беради. Бўлиши мумкин бўлган суистеъмоллар тармоқ хавфсизлигининг жиддий бузилишига олиб келиши мумкин. Иккинчи усулдаги муаммо тармоқ субъектларининг ҳақиқий эканлигига ишонч ҳосил қилишдир.
У. Диффи ва М.Хеллман томонидан кашф этилган калитларни очиқ тақсимлаш усули фойдаланувчиларга калитларни ҳимояланмаган алоқа каналлари орқали алмашишга имкон беради. Унинг хавфсизлиги чегараланган соҳада дискрет логарифмларни ҳисоблашнинг мушкуллигига асосланади.