Agronomiya va biotexnologiya fakulteti

- MAVZU: O’SIMLIKLAR OZIQLANISHIDA TUPROQ TARKIBINING AXAMIYATI VA SINGDIRISH QOBILIYATLARINI O’RNI

Reja

1. 
   Suv bilan ta’minlanganlikning ta’siri
   
2. 
   Aerasiya va haroratning o’simlik oziqlanishida ahamiyati
   
3. 
   Tuproq eritmasining konsentrasiyasi va pH ta’siri
   
4. 
   Tuproqning agrokimyoviy xususiyatlari
   
5. 
   Tarkibining singdirish qobiliyatlari va uning ahamiyati
   

O’simlikka oziq moddalarining o’tishi, bu aktiv fiziologik jarayon bo’lib, u nafaqat o’simlik ildiz sistemasi bilan, balkim butun o’simlik hayoti bilan chambarchas bog’liqdir.

O’simliklarni normal o’sishi va rivojlanishi, makro va mikroelementlarni o’zlashtirishi tuproqda shu elementlarni qanday miqdorda bo’lishi bilan bog’liq.

Oziq elementlari tuproqda, tuproq eritmasida (ko’plab mineral va organik birikmalar), tuproq organik moddasida (o’simlik qoldig’i, chirindi moddalari, mikroorganizmlar) va tuproqning qattiq mineral fazasida bo’ladi.

O’simliklar uchun suvda yaxshi eriydigan, o’rin almashinuvchi shakldagi elementlar foydalidir. Boshqa shakldagilari esa o’simlik tomonidan birdaniga yutilmaydi, qachonki ular parchalanib, o’simlik o’zlashtira oladigan shaklga o’tganda (birlamchi minerallarni parchalanishi, organik moddalarni minerallashishi natijasida) o’zlashtiradi.

O’simliklar tomonidan oziq moddalarni o’zlashtirilishi uning biologiyasiga, tuproq xususiyatiga, organik modda, mineralogik va mexanik tarkibiga, harorat, namlik, aerasiya, yorug’lik va eritma konsentrasiyasiga bog’liq.

Tuproq eritmasining konsentrasiyasi normal bo’lmasa o’simlik yaxshi rivojlanmaydi, u oziq elementlarini yetarli miqdorda o’zlashtira olmaydi va aksincha, eritma konsentrasiyasini ortib ketishi ham o’simlikka salbiy ta’sir etadi (42 - jadval).

40. 
    jadval