Agrobiznesda innovatsion faoliyat

12.1-rasm. Saralab olish bosqichlari

Karantinga qo‘yish. Chorva mollari karantinga qo‘yish uchun har biri o‘z mikroflorasiga ega bo‘lgan turli fermalardan keltiriladi. Turli joylardan keltirilgan chorva mollari aralashib ketganida mikroflora almashinuvi ham sodir bo‘ladi. yeI mamlakatlarining ko‘pgina fermalaridagi hayvonlar yuqumli rino-traxeit (YuRT), virusli ichburuq (VI), paragripp-3 (PG-3) singari va boshqa kasalliklarning tashuvchilari hisoblanadi. Biroq boquv va saqlash sharoitlari yaxshi bo‘lganda bu kasalliklarning klinik alomatlari namoyon bo‘lmaydi, ularga qarshi vaksinatsiya esa xo‘jaliklarning hammasida ham amalga oshirilavermaydi. Shu sababli hayvonlar karantinga qo‘yilganidan so‘ng darhol ularni yetkazib beruvchilardan o‘tkazilgan vaksinatsiyalar to‘g‘risidagi hujjatlarni so‘rab olish zarur. Hayvonlar karantinga oluvchining xo‘jaligiga keltirilganidan so‘ng virusologik tekshirishlar o‘tkazilishi va ularning natijalariga qarab, vaksinatsiya amalga oshirilishi lozim. Aynan ikkilamchi bakterial mikroflora bilan asoratlangan yuqumli kasalliklar (pasterellez va boshq.) chorva mollarini vaksinatsiya qilish amalga oshirilmagan xo‘jaliklarda hayvonlar harom o‘lishining asosiy sababchilari hisoblanadi.

Xo‘jalikdagi yemlar sifati va boquv golshtin zotiga mansub chorva mollarning mahsuldorligi va sog‘lomligini belgilovchi asosiy omillardir. Afsuski, chet eldan golshtin zotiga mansub chorva mollarni sotib olgan xo‘jaliklarning ko‘pchiligida mazkur omilga lozim darajada e'tibor berilmagan. Sut bo‘yicha mahsuldorlikni oshirishga qaratilgan seleksiya ishlari uzoq muddat amalga oshirilishi natijasida golshtin sigirida sut bo‘yicha mahsuldorlik o‘z-o‘zini asrash instinktidan ustunlik qiladi. O‘ta nasldor hayvonlarni sotib olish yem-xashak bazasi tubdan yaxshilanmagan taqdirda faqat hayvonlarning aksariyat qismi nobud bo‘lishiga va ulkan miqdorda iqtisodiy zarar ko‘rilishiga olib keladi. O‘z qoramolini golshtinlashtirish bo‘yicha seleksiya ishini olib borayotgan xo‘jaliklar tajribasi seleksiya ishi yem-xashak bazasini yaxshilash bilan bir vaqtda olib borilgan fermalarda hayvonlar mahsuldorlik darajasi oshganidan, yem-xashak bazasi yaxshilanmagan xo‘jaliklarda esa mahsuldorlik oldingi darajada qolgani yoki hatto pasayganidan dalolat beradi. O‘z nasldorlik salohiyatini to‘liq ro‘yobga chiqarish va hayvonlar sog‘lig‘ini saqlash uchun to‘laqonli, muvozanatga solingan boquv hamda uni oqilona tashkil etish zarur va bu mutaxassislar yuqori malakaga, o‘ta mahsuldor chorva mollari bilan ishlash tajribasiga ega bo‘lishini taqozo qiladi.