Agrobiocenoz diyqanshiliqta ju'zege keletug'in biocenoz

Fosforli to`ginler — optimal normanin` 70—80% gu`zgi shu`digardan aldin (shorlang`an jerlerde tuxim egiwden aldin topiraqqa islew berilgende), qalg`an bo`legi tuxim egiw waqtinda ha`m paxtanin` gu`llew da`wirinde (azotli to`ginge qosip beriledi).

Kaliyli to`ginler optimal normanin` 50% atizdi shu`digar etpesten aldin 50% paxtani  g`umshalaw da`wirinde (azotli to`ginge qosip beriledi).

             A`melde o`simliklerdin` aziqliq zatlarg`a bolg`an talabi bir tonna tiykarg`i o`nim ha`m og`an sa`ykes keletug`in «ja`rdemshi» o`nimnin` qa`liplesiwi ushin sariplanatug`in xojaliq shig`imi tiykarinda esaplanadi.

      O`simlikler ta`repinen topiraqtag`i aziqliq elementlerinin` o`zlestiriliwi to`mendegishe tabiladi:

                                              K=   a/s * 100

bul jerde K-o`zlestiriw koeffitsienti, %; a- to`gin berilmegen topiraqtag`i o`nim menen alip shig`ip ketiletug`in aziqliq elementler mug`dari, s - su`rim qatlamindag`i ha`reketshen` formadag`i aziqliq elementler mug`dari

         Topiraqtag`i aziqliq zatlarinin` o`zlestiriliw koeffitsienti o`simliklerdin` biologiyaliq qa`siyetlerine baylanisli bolg`an halda  sirtqi faktorlar (topiraq o`nimdarlig`i, pH, klimat sharayatlari, agrotexnika) ta`sirinde kem ko`lemde o`zgeredi, onnan to`gin normalarin  belgilewde paydalaniwdi qiyinlastiradi. Topiraqta ha`reketshen` formadag`i aziqliq elementlerinin` mug`dari qansha ko`p bolsa, olardin` o`simlikler ta`repinen o`zlestiriliw koeffitsienti sonsha ku`shli boladi. Topiraqqa jergilikli ha`m mineral to`ginler berilgende, topiraqtin` aziq elementlerin o`zlestiriliw koeffitsienti 1,5-2,0 ese asadi.

    To`ginler quramindag`i aziq elementlerinin` o`zlestiriliw koeffitsienti aziqliq zatlardin` o`simlikler ta`repinen o`zlestirilgen bo`legin, to`ginler menen berilgen aziqliq zatlarg`a bo`liw joli menen tabiladi:

                                                Ch₅  - Sh_t

                             K=   --------------------

                                       S

Bul jerde: K-to`gin quramindag`i aziqliq zatlardin` o`zlestiriliw koeffitsienti, %

Ch₅ – to`gin berilgen topiraqtan o`nim menen shig`ip ketetug`in aziqliq zatlar mug`dari, %

Sh_t- to`gin berilmegen (kontrol) maydandag`i o`nim menen shig`ip ketetug`in aziqliq zatlar mug`dari, kg/ga

S- to`gin menen topiraqqa berilgen aziqliq elementler mug`dari, kg/ga