Agar fanga oid terminlar noaniq bo‘lsa, fanning o‘zi noaniqdir

OLINISHI

Olish usullari. V – tabiiy xom-ashyodan bir necha bosqichda olinadi:

Na₂B₄O₇∙10H₂O H₃BO₃ B₂O₃ B.

^{tabiiy boratlar}

Al – Al₂O₃ ning suyuqlantirilgan kriolit Na₃AlF₆ dagi eritmasiga SaF₂ qo‘shib elektroliz qilish orqali olinadi.

Ga birikmalari tabiiy boksitlar Al₂O₃xH₂O dan, indiy – In, Rb va Cu larning oltingugurtli rudalaridan, talliy – pirit FeS₂ dan tuzlarning eritmalari ko‘rinishida olinadi. Metallarni toza holda ajratib olish uchun eritmalar elektroliz qilinadi.

ishlatilishi
Borat kislota N₃VO₃ va bura Na₂B₄O₇∙10H₂O tibbiyotda antiseptik vosita sifatida, shuningdek, oxirgisi shisha, keramika va boshqalar ishlab chiqarishda ishlatiladi. Bor va uning birikmalari – nitrid VN, karbid V₄S, fosfid VR – yarim o‘tkazgich sifatida ishlatiladi, VN va V₄S - o‘ta qattiq materiallar.

Al har xil ko‘rinishdagi qotishmalar, uy-ro‘zg‘or buyumlaridan tortib zamonaviy aviatexnikagacha ishlatiladi. Alyuminotermiya usuli bilan Sr, Mn, V, Ti, Zi va boshqa metallar olinadi.

Galliyning GaP, GaAs kabi birikmalari yuqori haroratli yarim o‘tkazgich materiallar sifatida ishlatiladi. Galliy asosidagi oson suyuqlanuvchi qotishmalar turli tipdagi termoregulyatorlar va yuqori haroratli termometrlarda ishlatiladi.

Indiy podshipniklarning qotishmalariga qo‘shimcha sifatida qo‘shiladi, indiy saqlagan qotishmalar metallar, shisha va keramik buyumlarni biriktirish uchun kavshar sifatida, InP, InAs – yarim o‘tkazgichli elektronikada ishlatiladi.

Talliyning ko‘p qismi elektronikada, elektrotexnikada va infraqizil nurlardan foydalanadigan texnikada ishlatiladi. TlBr va TlI mono-kristallari – ko‘rish asboblari va issiq nurlarni aniqlashda ishlatiladigan asboblar uchun linza va prizmalar tayyorlashda, Tl₂S – infraqizil nurlarga sezgir fotoelementlar tayyorlashda ishlatiladi.