Ҳаёт фаолияти хавфсизлигини таъминлаш асослари 1-Маъруза

Организмни электр потентсиалларини тенглаштириш барча металл конструктсияларини электр потентсиалларини тенглаштириш қурилмаси (одам ёки ҳайвон тегиши мумкин бўлган) билан ишончли ўзаро электрик бириктириш ва ноллаштириш орқали амалга оширилади.

Электр патенциалларини тенглаштириш:
а- металл тур ёрдамида; б- иккита ўтказгич ёрдамида
Статик электрдан ҳимоялаш. Маълумки, иккита ҳар хил моддийни ўзаро ишқалиниши, худди шунингдек суюқликар, газларни қувурдаги ҳаракати натижасида статик электр зарядларни тўпланиши рўй беради.
Автомабилларни асфальтда юлришида шиналарнинг ишқаланиш ва бунда қум ва шағалларни автомабилларни металлар қисмига урилиши натижасида унинг кузовидан статик электр потентсиали 3000 В га, пўлат қувуридан бензин оқишида 3600 В га, узатиш тасмаси ҳаракати 15 м/с тезлик билан ҳаракатланганда 80000 В гача етиш мумкин.
Статик электрнинг физиологик таъсири кучсиз сезилмас ёки қаттиқ санчик ёки зарб орқали сезилиши мумкин. Унинг бу каби қисқа вақтли таъсири қурқувга, тананинг ёки унинг бирор қисмини беихтиёр бирдан ҳаракатга келишига ва қатор ҳолларда жароҳатланишига олиб келиши мумкин.
Статик электрдан ҳимояланиш тадбирлари унинг зарядларини ҳосил бўлишини олдини олиш ёки уни ерга ўтказиб юлборишлар ҳисобланади.
Ҳавонинг нисбий намлиги 70 % дан юқори бўлганда статик электр зарядларнинг хавфини олдини олинади. Нефт маҳсулотларини идишга қуйишда статик электр зарядини олдини олиш учун ёнилғини қуйиш шлангини идишнинг тубига тушириб қуйиш керак. Ерга улаш ҳимояси ҳам статик электр зарядидан энг ишончли ҳимоя ҳисобланади.
Таянч сўзлар: кучланиш, изолятсия, статик, электр хавфсизлиги, фалаж, қаршилик, сезиларли ток, қўйиб юлбормайдиган ток, фибрилиятсион ток, потетсиал, фаза, тегиш кучланиши, қадам кучланиши, ерга улаш, ноллаштириш, ҳимоя ажраткичи.
 
Назорат саволлари
1. Электр токидан жароҳатланиш сабаблари айтинг?
2. Электр токининг хавфлилиги нимада?
3. Электр токидан жароҳатланиш турларини айтинг?
4. Фибрилиятсион ток нима?
5. Инсонларни токдан жароҳатланиш эҳтимоли нималарга боғлиқ?
6. Инсонларнинг шахсий хусусиятларини токдан жароҳатланишга алоқаси борми, бўлса қандай?
7. Ерга улаш ҳимояси нима?
8. Ноллаштириш ҳимояси нима?
9. Қадам кучланиши деганда нимани тушунасиз?
10.Eлектр токида ишлайдиган ускуналардан қандай сабабларга кўра жароҳа