Ҳаёт фаолияти хавфсизлигини таъминлаш асослари 1-Маъруза

Ишлаб чиқаришдаги хавфли омилларнинг ҳосил бўлиши табиатиги кўра сақлаш қурилмалари 4 гуруҳга бўлинади.
1. Механик зўриқишлардан сақловчи;
2. Машиналар қисмларининг белгиланган чегарада ҳаракатланишини таъминловчи;
3. Босим ва ҳароратни рухсат этилган меъёрлардан ошишини таъминловчи;
4. Электр токи кучини рухсат этилган меъёрдан ошмаслигини таъминловчи.
Биринчи гуруҳдаги сақлаш қурилмаларига: муфталар, кўтаришни чекловчи мосламалар, узилувчи штифтлар ва шпилклар, айланишлар сонини ростлагичлар киради; иккинчи гуруҳ сақлаш қурилмаларига машина механизмларининг ҳаракатланувчи қисмларини белгиланган чегарада ҳаракатланишини таъминловчи мосламалар; ажраткичлар, таянч тўхтаткичлар киради. Учинчи гуруҳ сақлаш қурилмаларига босим остидаги буғ, газ ёки суюқликар билан ишловчи механизмларида сақлаш клапанлари ва мембраналар мисол бўла олади. Барча буғ қозонлари, гидравлик ва пневматик системалар, босим белгиланган нормадан ошиб кетганда автоматик равишда ишга тушувчи клапанлар билан жиҳозланади. Сақлаш клапанларидан фойдаланиш етарли бўлмаган шароитларда мембраналардан фойдаланилади. Мембраналар юпқа металл пластинкалардан тайёрланади ва босим белгиланган миқдордан ошиб кетганда пластинка ёрилиб, ортиқча босим атмосферага чиқарилиб юлборилади. Шу сабабли мембрана пластинкасининг қалинлиги системадаги босимга мос ҳолда танланади.

4. Хавфсизлик белгилари системаси

Хавфсизлик белгилари: а-тақиқловчи, б-огоҳлантирувчи, в-тушунтирувчи, г-кўрсатувчи.
Давлат стандарти бўйича хавфсизлик белгилари 4 та гуруҳга бўлинган
Ҳар бир гуруҳ учун белгилар формаси, ранги ва ўлчамлари мавжуд. Ҳар бир белгини ўрнатиш жойи белгиланган.
Қайд қилинган стандарт билан белгиларни 12 та вариантдаги ўлчамлари белгиланган. Булардан олтитаси одатдаги (оддий) ва олтитаси кичиклаштирилган (ускуналарга чизилган) белгилардир.
Буйруқ берувчи белгининг квадрати томонлари 28 см дан 90 см гача, огоҳлантирувчи белгининг учбурчак томонлари 28Х36 дан 90Х112см гача бўлади, кичрайтирилган (ишлаб чиқариш ускуналарига чизилган) белгиларда айлана диаметри 2…12 см, учбурчак томонлари 2,5…16 см бўлади.